Wessel Zweers
Laatste berichten van Wessel Zweers (alles zien)

Waarom is Santiago de Compostela belangrijk en waarom kiezen mensen voor een voettocht? Meer over de verschillende redenen – van geloof en geschiedenis tot persoonlijke groei.

Waarom is Santiago de Compostela een bedevaartsplaats?

Santiago de Compostela is een belangrijke bedevaartsplaats vanwege zijn associatie met de apostel Jacobus, of in het Spaans: Santiago. De geschiedenis gaat terug tot de 9e eeuw, toen zijn vermoedelijke graf daar werd ontdekt. Op deze plek staat nu de huidige kathedraal.

Pelgrims begonnen al vroeg naar Santiago de Compostela te reizen voor een bezoek aan het graf van Jacobus. Dat deden ze om boete te doen, vergiffenis te zoeken, of om spirituele verlichting te vinden. Het werd een van de belangrijkste bedevaartsoorden in de middeleeuwse christelijke wereld. Pelgrims kwamen uit heel Europa, en zelfs verder, om deze heilige plaats te bereiken.

Wat betekent het woord camino?

Het Spaanse woord camino betekent weg of pad in het Nederlands. In de context van Santiago de Compostela verwijst het woord camino naar de verschillende routes die pelgrims volgen om de kathedraal van Santiago de Compostela te bereiken. Deze routes zijn historische wandelpaden en wegen die zich uitstrekken over heel Europa en eindigen in Santiago de Compostela. Verderop meer informatie welke routes dat zijn.

Hoeveel pelgrims lopen er jaarlijks naar Santiago?

Op de website van het Oficina del Peregrino staan cijfers over de afgelopen jaren, uitgesplitst naar maand en naar route die pelgrims hebben gevolgd: oficinadelperegrino.com/estadisticas-2/
Totaal in 2023: 446.000 pelgrims. Dit zijn alleen pelgrims die zich na afloop van hun toch bij het Oficina hebben gemeld voor een officiële oorkonde. Dus mogelijk zijn het er nog veel meer.
Dit aantal in 2023 is meer dan een verdubbeling in vergelijking met 10 jaar geleden, en zelfs 6x zo groot als 20 jaar geleden. De belangstelling neemt dus enorm toe!

Waarom is Santiago zo populair onder pelgrims?

Er zijn uiteenlopende redenen:

1. Religieuze betekenis

De apostel Jacobus (zie boven) was 1 van de 12 discipelen van Jezus en bovendien een martelaar.

2. Historische traditie

De pelgrimstocht naar Santiago de Compostela heeft een lange geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. Het is een van de oudste en bekendste bedevaartplaatsen ter wereld. Veel pelgrims worden aangetrokken door de eeuwenoude traditie en de mystiek waarmee deze tocht is omgeven.

3. Persoonlijke groei en reflectie

Voor veel pelgrims is lopen naar Santiago een spirituele reis met ruimte voor persoonlijke groei, reflectie en bezinning. Het langeafstandswandelen geeft je ruimte om afstand te nemen van het dagelijks leven en diep na te denken over levensvragen.

4. Sportieve uitdaging

Lopen naar Santiago is ook een fysieke ervaring, afhankelijk van de lengte en zwaarte van de gekozen route. Het voltooien van zo’n fysieke inspanning geeft veel voldoening.

5. Gemeenschap en solidariteit

Onderweg ontstaat vaak een sterke band tussen pelgrims. Ze delen slaapplaatsen in herbergen en helpen elkaar bij moeilijke momenten. Niet zelden vormen ze blijvende vriendschappen.

Zelf heb ik de indruk ik dat punt 5 (gemeenschap en solidariteit) de meest voorkomende drijfveer is. Dat baseer ik op mijn ervaringen en gesprekken met andere pelgrims tijdens mijn eigen pelgrimstocht. Het is ook een reden voor pelgrims om later terug te komen en een andere route naar Santiago te lopen. Een soort heimwee naar het gevoel van verbondenheid met andere mensen.

Wat kan het voltooien van de pelgrimstocht naar Santiago mij persoonlijk opleveren, emotioneel en/of spiritueel?

Dat hangt sterk af van wie je bent en hoe je in elkaar zit. Maar dit zijn de vaakst genoemde voordelen:

1. Spirituele groei

Je hebt alle gelegenheid om te reflecteren op je leven, waarden en spirituele overtuigingen. Voor velen kan de reis een diepere spirituele verbinding met jezelf of je geloof tot stand brengen.

2. Zelfontdekking

Tijdens de lange wandeltocht krijg je veel tijd om na te denken, los te laten en te mediteren. Dit kan leiden tot een beter begrip van jezelf, je doelen en wat echt belangrijk voor je is.

3. Uitdagingen overwinnen

De tocht naar Santiago kan fysiek en mentaal uitdagend zijn, vooral als je lange afstanden aflegt. Het voltooien van deze uitdagingen kan je trots, voldoening, zelfvertrouwen en veerkracht geven.

4. Kennismaking met verschillende culturen

Onderweg ontmoet je mensen van over de hele wereld. Dit kan je horizon verbreden en je begrip van diversiteit vergroten.

5. Gemeenschap

De Camino creëert vaak een sterke gemeenschapszin onder pelgrims. Je kunt bijzondere vriendschappen sluiten en het gevoel hebben dat je deel uitmaakt van een groter geheel.

6. Loslaten en bezinning

Het eenvoudige leven tijdens de pelgrimstocht, met weinig materiële bezittingen en dagelijkse routines, kan helpen bij het loslaten van stress en zorgen en bij bezinning over wat werkelijk belangrijk is.

7. Dankbaarheid

Het besef van de fysieke en emotionele uitdagingen die je tijdens de tocht hebt overwonnen, kan je een dieper gevoel van dankbaarheid geven voor het leven en de kansen die je hebt.

Opmerking: zoals je ziet, zijn dit lang niet allemaal spirituele en/of religieuze voordelen. Dus ook als je niet gelovig bent, kan zo’n pelgrimstocht voor jou een indrukwekkende ervaring zijn. Sterker nog: op basis van mijn eigen ontmoetingen met andere pelgrims en de vele reisverslagen die ik heb gelezen, durf ik wel te stellen dat de meerderheid van de pelgrims geen kerkelijke achtergrond heeft.

Zijn er bepaalde rituelen of tradities die ik kan verwachten tijdens de tocht?

Ja, dit zijn enkele van de bekendste en belangrijkste:

1. De groet Buen camino

Bijna alle pelgrims groeten elkaar onderweg met “Buen camino”. Het is een teken van respect en solidariteit.

2. Stempelen van je pelgrimspaspoort, ofwel Credencial del Peregrino.

Je kunt stempels (sellos) krijgen op veel plaatsen onderweg langs de route.

3. Het Compostela-certificaat

Zie de pagina Na aankomst in Santiago de Compostela.

4. Aankomst bij het plein

De finish vlak voor de kathedraal van Santiago geeft een kick. Veel pelgrims nemen de tijd om foto’s te maken op het plein voor de kathedraal en terug te kijken op hun reis.

5. Pelgrimsmis in de kathedraal

Veel pelgrims wonen de pelgrimsmis bij in de kathedraal van Santiago de Compostela, die dagelijks wordt gehouden, meestal om 12.00 uur. Tijdens deze mis kun je de beroemde botafumeiro zien, een enorm wierookvat dat door de kathedraal zwaait.

6. Het achterlaten van je stenen

Sommige pelgrims nemen stenen of voorwerpen mee die symbolisch staan voor hun lasten of zorgen. Bij aankomst in Santiago de Compostela kunnen ze deze stenen achterlaten in de tuinen van de kathedraal als een teken van het loslaten van hun lasten.

Optioneel vervolg naar Finisterre: sommige pelgrims kiezen ervoor om hun reis voort te zetten naar Finisterre, een plaats aan de Atlantische kust die vroeger werd beschouwd als het einde van de wereld. Hier kun je als pelgrim symbolisch je kleding verbranden en de zonsondergang over de oceaan bekijken.

Meer in deze Santiago FAQ