Wandelroute Schapeneiland Texel (12/14 km)

Schapenboeten op Texel

Ooit stonden er honderden schapenboeten verspreid over Texel. Deze karakteristieke schuurtjes lijken op een halve schuur: aan de ene kant recht, aan de andere kant schuin aflopend. Die rechte gevel wijst steevast naar het oosten, want op Texel waait de wind meestal uit het westen. Zo kunnen de schapen lekker beschut staan, en heeft ook de boer minder last van de gure zeewind als hij de deuren opent. Veel van deze typisch Texelse bouwwerken worden tegenwoordig liefdevol gerestaureerd, zodat ze het landschap blijven sieren.

Zeeonderzoek

Bij het NIOZ — het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek — werken wetenschappers dagelijks aan het ontrafelen van de geheimen van zeeën en oceanen. Hun kennis helpt mee aan een duurzamere toekomst voor onze planeet. Tijdens de route loop je langs de haven van het NIOZ. Met een beetje geluk ligt daar de imposante Pelagia aangemeerd, het 66 meter lange onderzoeksschip. Aan boord varen oceanografen en zeebiologen uit naar de verste uithoeken van de wereldzeeën, op zoek naar antwoorden onder de golven.
» YouTube: Welcome on board on the RV Pelagia

Texel als aanlegplaats VOC

Al in de tijd van de Verenigde Oostindische Compagnie (1602-1799) was Texel een belangrijke tussenstop voor schepen die de wereldzeeën bevoeren. Vooral bij Oudeschild legden de schepen aan om verse voorraden in te slaan: water, groenten en vlees. Het water van Texel stond goed bekend — dankzij het hoge ijzergehalte bleef het veel langer drinkbaar dan het water uit Amsterdam, waar de meeste schepen vandaan kwamen. Gemiddeld werd zo’n 100.000 liter Texels water aan boord gehesen, genoeg voor een reis van negen maanden. Daarmee vertrok de bemanning richting het verre Oosten, op zoek naar specerijen, katoen en porselein. De dijk waar je nu overheen loopt, De Rede, draagt nog altijd de naam van die tijd.
» YouTube: De VOC-tijd op Texel

Fort De Schans

Je komt langs een van de oudste forten van Nederland: De Schans. Dit fort werd in de 16e eeuw aangelegd in opdracht van Willem van Oranje, om Texel te beschermen tegen aanvallen van de Spanjaarden. Een eeuw later werd het verder versterkt, met kazernes, een poort en een kruitmagazijn — niet alleen om het eiland, maar ook De Reede van Texel te bewaken. Tot halverwege de 19e eeuw deed het dienst als verdedigingswerk. Tegenwoordig is De Schans prachtig gerestaureerd en kun je er rondleidingen volgen, waarin het roerige verleden weer tot leven komt (aanmelden: www.kaapskil.nl).
» YouTube: Fort de Schans, Texel

Oudeschild

In Oudeschild is het nog altijd een drukte van jewelste: schepen komen en gaan alsof de tijd heeft stilgestaan. Iets buiten de haven ligt Herberg de Zeven Provinciën, waar niemand minder dan Michiel de Ruyter in VOC-tijd uitrustte na zijn lange zeereizen. In 1666 zette hij hier koers met zijn schip voor een spannende vierdaagse slag op zee — een gevecht dat met succes werd gewonnen. Maar eerst werd er twee dagen lang uitbundig gefeest door de bemanning, een levendig en uitgelaten spektakel. Stel je voor: 84 schepen die met maar liefst 22.000 manschappen uitvaren, klaar voor avontuur en strijd. Benieuwd naar meer verhalen over Michiel de Ruyter en het roerige VOC-tijdperk? Bezoek Museum Kaap Skil (www.kaapskil.nl).

Hoge Berg

Over eeuwenoude paden wandel je richting de Hoge Berg, een uniek stukje Texel dat meer dan 15 meter boven zeeniveau uitsteekt. Alleen het pad rondom het veeteeltbedrijf Brakenstein is van recentere datum; de rest van de omgeving ademt geschiedenis. Je loopt door een bijzonder cultuurlandschap vol karakteristieke schapenboeten, drinkkolken en indrukwekkende 17e-eeuwse tuunwallen — dat zijn oude perceelscheidingen, opgebouwd uit zorgvuldig gestapelde graszoden. Deze wallen zijn prachtig zichtbaar langs het rustige graspad naar Den Burg. In 2019 werd de Hoge Berg erkend als het tweede officiële Icoonlandschap van Nederland, een eer die de bijzondere waarde van dit gebied onderstreept (www.icoonlandschappen.nl).