Wandelroute Bentwoud (13/15 km)

Het Bentwoud, tussen Zoetermeer en Boskoop, zal je misschien niet direct iets zeggen als je buiten de Randstad woont. Amper 20 jaar geleden was het Bentwoud nog een en al polder. Sindsdien zijn er miljoenen bomen geplant. Nu is dit het grootste bos van de provincie. Neem de moeite om het eens te leren kennen. Want over een jaar of 10 is dit misschien wel een van de mooiste natuurgebieden van Zuid-Holland.

Zelf heb ik lange tijd in Gouda gewoond, een kilometer of 10 verderop. Ik heb dit nieuwe bos diverse keren bezocht – op wandelschoenen, op hardloopschoenen, op de fiets. Elk paadje heb ik leren kennen. Deze wandelroute laat je de mooiste plekjes van het Bentwoud zien die ik gaandeweg heb ontdekt. Op een stukje fietspad na is de hele route onverhard, of hooguit halfverhard.

Het verhaal van het Bentwoud

Al eeuwenlang staat Nederland wereldwijd bekend om zijn dijken en strijd tegen het water. Maar er is meer waar we goed in zijn. Bijvoorbeeld de aanleg van nieuwe natuur. Al heel wat nieuwe natuurgebieden zijn tot stand gekomen. Vaak helemaal vanuit het niets. Zoals het Amsterdamse Bos, ooit een werklozenproject. En soms ook nog op onmogelijke plekken, zoals het Horsterwold in Flevoland, dat zelfs ónder de zeespiegel ligt.

Ook het Bentwoud in Zuid-Holland is een huzarenstukje. Helemaal op de tekentafel ontworpen. En bijzonder: weinig natuurgebieden in Nederland zijn zo multifunctioneel. Wandelen, fietsen, hardlopen, de hond uitlaten, paardrijden, golfen – alles heeft zijn plek. Eveneens bijzonder, maar dan van een andere orde: aan de westkant is een herdenkingsbos voor overleden kinderen.

Het Bentwoud is nieuw, maar is het ook een mooi natuurgebied? In het voorjaar is het er nu al prachtig – bloemen, hoge grassen, groene bladeren. Er zijn ook leuke struinpaden voor wandelaars. Maar in de winter oogt het allemaal misschien nog een beetje kaal. Eén ding is wel zeker: het Bentwoud groeit heel hard. Je zou eigenlijk regelmatig moeten terugkomen en met eigen ogen kijken hoeveel mooier het is geworden. Dus ga er nu alvast heen.

Zo is het Bentwoud ontstaan

Het Bentwoud is 800 ha groot en ligt ingeklemd tussen Zoetermeer + Benthuizen aan de ene kant en Boskoop + Waddinxveen aan de andere kant. De aanleg vond plaats in de jaren 2009 tot 2016. Maar de eerste plannen dateerden al vanaf de jaren 80 in de vorige eeuw. Belangrijke drijfveer was vooral recreatie: er moesten grotere recreatiegebieden komen in de bosarme en dichtbevolkte Randstad. De keuze viel op het veenweidegebied tussen Zoetermeer en Boskoop. Aanvankelijk had men een nog groter gebied in gedachten, maar door bezuinigingen tijdens het kabinet Rutte I (Verhagen en Bleker) werden de plannen bijgesteld.

In de afgelopen jaren zijn er een paar miljoen bomen en struiken geplant. Met veel verschillende soorten, om zoveel mogelijk variatie te krijgen. Daarmee is het nu al het grootste bos van de Randstad. Het Bentwoud is eigendom van Staatsbosbeheer en de provincie Zuid-Holland. Bijzonder is dat er ook 2 particuliere stukjes zijn: de golfbaan en het Landgoed Bentwoud.

Een uiterst multifunctioneel bos

Aan veel soorten recreatie is gedacht:

  • Wandelen en fietsen: er tientallen kilometers wandelpaden en fietspaden aangelegd.
  • Alleen wandelen: wandelaars mogen ook buiten de wandelpaden struinen.
  • Hardlopen: het 3 km lange Woudloperspad.
  • Golfen: de Golfbaan Bentwoud, waar je ook als wandelaar doorheen kunt lopen.
  • Voor kinderen: speelbos Bentjungle.
  • Hondenbezitters: in 2 delen mag de hond loslopen. Voor de rest moeten honden aan de lijn. In het begrazingsgebied (onderdeel van deze wandelroute) mogen ze helemaal niet komen, ook niet aan de lijn.

Een uniek gedeelte van het Bentwoud is het Nationaal Kinderbomenbos. Elk jaar tijdens de boomplantdag in november planten familieleden hier ‘geboortebomen’ ter ere van hun pasgeboren kroost, of ‘levensbomen’ ter herinnering aan hun overleden kinderen. Meer info: www.kinderbomenbos.nl.

En de natuur in het Bentwoud?

Met al die verschillende recreatiemogelijkheden zou je haast vergeten dat het Bentwoud in de eerste plaats een natuurgebied is. Het is nog volop in ontwikkeling, maar je kunt nu al veel bijzondere planten, vlinders en vogels spotten. Vooral in het voorjaar zijn de bloemenweiden en natuurvriendelijke oevers verrassend mooi.

Bijzondere vogels:

  • patrijs
  • ijsvogel
  • citroenvlinder
  • veldleeuwerik
  • velduil
  • blauwborst

Bijzondere schimmels:

  • 80 soorten paddenstoelen, waarvan je de meeste mag plukken
  • zwammen: rookzwam, witte kluifzwam, fopzwam en (ja, zo heet die echt) condoomzwam

Update 2021: voor het eerst is er een ree gespot, zie de reacties.

Ooit was hier moeras

Voor de aanleg van het Bentwoud was dit gebied vooral landbouwgrond. Maar als we nog verder teruggaan in de tijd, dan komen we nog meer opmerkelijke gedaantewisselingen tegen. Ooit was dit deel van Nederland één groot moeras van uitgestrekte veengebieden, bestaande uit afgestorven plantenresten. Vanaf de 8e tot de 13e eeuw werd het moerasgebied ontgonnen en omgewerkt tot landbouwgebied.

Een nieuwe fase: duidelijk werd dat turf ook handelswaarde had als brandstof. Grote stukken land werden stukje bij beetje ontveend. Uiteindelijk ontstond hier een grote plas: de Noordplas. Deze plas werd in de 18e eeuw weer helemaal drooggemalen, waarna het opnieuw landbouwgebied werd.

Landgoed Bentwoud

Deze wandelroute komt er niet doorheen, maar wel vlak langs: landgoed Bentwoud. In de volksmond heet dit het landgoed van Zeeman – ja, de textielwinkel. Want ooit had eigenaar Jan Zeeman het plan opgevat om zijn hoofdkantoor te verplaatsen van Alphen a/d Rijn naar het Bentwoud. Voor hem niet de eerste keer, de aankoop van zo’n landgoed. Dat deed hij al eerder met Wellenseind, onderdeel van Landgoed de Utrecht, in Noord-Brabant.

De plannen waren op zich goed uitgewerkt. Het overgrote deel zou toegankelijk moeten blijven voor publiek – een voorwaarde van de provincie Zuid-Holland. Daarnaast zou hier een educatieve uitkijktoren moeten komen, met uitzicht op het omringende veengebied. Alles bij elkaar zou het om 10 hectare gaan, pakweg 20 voetbalvelden.

Uiteindelijk ging de plannen toch niet door. In 2017 besloot Jan Zeeman ervan af te zien. Zijn personeel zou liever in Alphen a/d Rijn willen blijven…

 

Lengte

Deze wandelroute bestaat uit een rondje van 13 km. Mogelijk kan er 1,5 tot 2 km bij komen als je met het openbaar vervoer reist.

Variant 1: begin en eind bij restaurant Roest in Benthuizen

Adres: Boslaan 3 in Benthuizen. Hier is ook een grote parkeerplaats.
Openbaar vervoer: bus 165 van Alphen a/d Rijn naar Zoetermeer v.v. Uitstappen bushalte Hoogspanningskabels in Benthuizen, 10 minuten lopen naar restaurant Roest. Met het extra stukje vanaf de bushalte erbij wordt de totale routelengte ongeveer 14,5 km.
Routebeschrijving: in onderstaande beschrijving loop je eerst deel 1 en dan deel 2.

Variant 2: begin en eind bij NS-station Boskoop Snijdelwijk

Vanaf dit station is het ongeveer 15 minuten lopen om de route ongeveer halverwege (aan de oostkant van de lus) op te pikken. Dan heb je in bijna alle gevallen minder reistijd, tenzij je vlakbij Zoetermeer woont.
Routebeschrijving: in onderstaande beschrijving loop je eerst deel 2 en dan deel 1.

Horeca

Beide varianten komen langs restaurant Roest in Benthuizen. Variant 1 aan begin en eind; variant 2 ongeveer halverwege.
Variant 2: bij station Boskoop Snijdelwijk is voor zover ik weet geen horeca. Wel heb je hier treinverbindingen met Alphen a/d Rijn en Gouda, waar je in de buurt van het station wel enige horeca hebt.

Stevig schoeisel!

Deze wandelroute gaat deels over grind- en bospaden, maar bevat ook avontuurlijker delen met hoog gras, drassige stukken en oneffen stukken. In elk jaargetijde zou ik stevig schoeisel absoluut aanraden, met minimaal steun aan de enkels. Dus geen lage wandelschoenen of wandelsandalen. Bij drassige stukken blijven je voeten langer droog. En in heel droge perioden heb je meer enkelsteun op harde en oneffen bodem.

Kleding

Op sommige stukken loop je door hoog gras, of over smalle paden met distels en overhangende takken. Zelf liep ik een keer deze route met korte broek en dat bleek bepaald niet ideaal. Had ik al gezegd dat dit een avontuurlijke wandelroute is?

5 reacties

  1. Pim Nieuwenburg avatar
    Pim Nieuwenburg

    Dank voor het heldere artikel en de mooie routebeschrijving. Ondanks dat we het Bentwoud al kennen en er regelmatig komen, hebben we er toch heel wat van opgestoken. Bij het lijstje ‘dieren’ is het misschien nog leuk om te vermelden dat onlangs voor de eerste keer een ree is gespot. Het wordt dus steeds meer een echt ‘woud’!

    1. Wessel Zweers avatar
      Wessel Zweers

      Een ree, wat leuk. Zal het toevoegen in de tekst!

  2. Mevr. J. Dobbe avatar
    Mevr. J. Dobbe

    Laatst zijn wij in het Bentwoud gaan wandelen. Onderweg stonden geregeld naambordjes van overledenen (veelal kinderen). Heel graag wil ik ook zo’n bordje plaatsen.
    Wie weet waar ik daarvoor moet zijn………..

    1. Wessel Zweers avatar
      Wessel Zweers

      Klopt, aan de westkant is er het Nationaal Kinderbomenbos. Een initiatief van de Stichting Nationale Boomfeestdag. Die heeft speciaal hiervoor een website gemaakt met veel meer info: http://www.kinderbomenbos.nl
      Succes! (en sterkte)

  3. Kees en Martine avatar
    Kees en Martine

    Vandaag hebben we deze route gelopen. Inderdaad verrassend. Het deed ons een beetje denken aan het Horsterwold. We denken dat deze route in het voorjaar nog mooier is, nu was het hoge gras gemaaid. Dat stukje fietspad vonden we helemaal niet erg, na kilometers struinen is een beetje asfalt juist wel prettig. Complimenten voor de routebeschrijving, het was glashelder.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Het Bentwoud, tussen Zoetermeer en Boskoop, zal je misschien niet direct iets zeggen als je buiten de Randstad woont. Amper 20 jaar geleden was het Bentwoud nog een en al polder. Sindsdien zijn er miljoenen bomen geplant. Nu is dit het grootste bos van de provincie. Neem de moeite om het eens te leren kennen. Want over een jaar of 10 is dit misschien wel een van de mooiste natuurgebieden van Zuid-Holland.

Zelf heb ik lange tijd in Gouda gewoond, een kilometer of 10 verderop. Ik heb dit nieuwe bos diverse keren bezocht – op wandelschoenen, op hardloopschoenen, op de fiets. Elk paadje heb ik leren kennen. Deze wandelroute laat je de mooiste plekjes van het Bentwoud zien die ik gaandeweg heb ontdekt. Op een stukje fietspad na is de hele route onverhard, of hooguit halfverhard.

Lengte

Deze wandelroute bestaat uit een rondje van 13 km. Mogelijk kan er 1,5 tot 2 km bij komen als je met het openbaar vervoer reist.

Variant 1: begin en eind bij restaurant Roest in Benthuizen

Adres: Boslaan 3 in Benthuizen. Hier is ook een grote parkeerplaats.
Openbaar vervoer: bus 165 van Alphen a/d Rijn naar Zoetermeer v.v. Uitstappen bushalte Hoogspanningskabels in Benthuizen, 10 minuten lopen naar restaurant Roest. Met het extra stukje vanaf de bushalte erbij wordt de totale routelengte ongeveer 14,5 km.
Routebeschrijving: in onderstaande beschrijving loop je eerst deel 1 en dan deel 2.

Variant 2: begin en eind bij NS-station Boskoop Snijdelwijk

Vanaf dit station is het ongeveer 15 minuten lopen om de route ongeveer halverwege (aan de oostkant van de lus) op te pikken. Dan heb je in bijna alle gevallen minder reistijd, tenzij je vlakbij Zoetermeer woont.
Routebeschrijving: in onderstaande beschrijving loop je eerst deel 2 en dan deel 1.

Horeca

Beide varianten komen langs restaurant Roest in Benthuizen. Variant 1 aan begin en eind; variant 2 ongeveer halverwege.
Variant 2: bij station Boskoop Snijdelwijk is voor zover ik weet geen horeca. Wel heb je hier treinverbindingen met Alphen a/d Rijn en Gouda, waar je in de buurt van het station wel enige horeca hebt.

Stevig schoeisel!

Deze wandelroute gaat deels over grind- en bospaden, maar bevat ook avontuurlijker delen met hoog gras, drassige stukken en oneffen stukken. In elk jaargetijde zou ik stevig schoeisel absoluut aanraden, met minimaal steun aan de enkels. Dus geen lage wandelschoenen of wandelsandalen. Bij drassige stukken blijven je voeten langer droog. En in heel droge perioden heb je meer enkelsteun op harde en oneffen bodem.

Kleding

Op sommige stukken loop je door hoog gras, of over smalle paden met distels en overhangende takken. Zelf liep ik een keer deze route met korte broek en dat bleek bepaald niet ideaal. Had ik al gezegd dat dit een avontuurlijke wandelroute is?

5 reacties

  1. Pim Nieuwenburg avatar
    Pim Nieuwenburg

    Dank voor het heldere artikel en de mooie routebeschrijving. Ondanks dat we het Bentwoud al kennen en er regelmatig komen, hebben we er toch heel wat van opgestoken. Bij het lijstje ‘dieren’ is het misschien nog leuk om te vermelden dat onlangs voor de eerste keer een ree is gespot. Het wordt dus steeds meer een echt ‘woud’!

    1. Wessel Zweers avatar
      Wessel Zweers

      Een ree, wat leuk. Zal het toevoegen in de tekst!

  2. Mevr. J. Dobbe avatar
    Mevr. J. Dobbe

    Laatst zijn wij in het Bentwoud gaan wandelen. Onderweg stonden geregeld naambordjes van overledenen (veelal kinderen). Heel graag wil ik ook zo’n bordje plaatsen.
    Wie weet waar ik daarvoor moet zijn………..

    1. Wessel Zweers avatar
      Wessel Zweers

      Klopt, aan de westkant is er het Nationaal Kinderbomenbos. Een initiatief van de Stichting Nationale Boomfeestdag. Die heeft speciaal hiervoor een website gemaakt met veel meer info: http://www.kinderbomenbos.nl
      Succes! (en sterkte)

  3. Kees en Martine avatar
    Kees en Martine

    Vandaag hebben we deze route gelopen. Inderdaad verrassend. Het deed ons een beetje denken aan het Horsterwold. We denken dat deze route in het voorjaar nog mooier is, nu was het hoge gras gemaaid. Dat stukje fietspad vonden we helemaal niet erg, na kilometers struinen is een beetje asfalt juist wel prettig. Complimenten voor de routebeschrijving, het was glashelder.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Het verhaal van het Bentwoud

Al eeuwenlang staat Nederland wereldwijd bekend om zijn dijken en strijd tegen het water. Maar er is meer waar we goed in zijn. Bijvoorbeeld de aanleg van nieuwe natuur. Al heel wat nieuwe natuurgebieden zijn tot stand gekomen. Vaak helemaal vanuit het niets. Zoals het Amsterdamse Bos, ooit een werklozenproject. En soms ook nog op onmogelijke plekken, zoals het Horsterwold in Flevoland, dat zelfs ónder de zeespiegel ligt.

Ook het Bentwoud in Zuid-Holland is een huzarenstukje. Helemaal op de tekentafel ontworpen. En bijzonder: weinig natuurgebieden in Nederland zijn zo multifunctioneel. Wandelen, fietsen, hardlopen, de hond uitlaten, paardrijden, golfen – alles heeft zijn plek. Eveneens bijzonder, maar dan van een andere orde: aan de westkant is een herdenkingsbos voor overleden kinderen.

Het Bentwoud is nieuw, maar is het ook een mooi natuurgebied? In het voorjaar is het er nu al prachtig – bloemen, hoge grassen, groene bladeren. Er zijn ook leuke struinpaden voor wandelaars. Maar in de winter oogt het allemaal misschien nog een beetje kaal. Eén ding is wel zeker: het Bentwoud groeit heel hard. Je zou eigenlijk regelmatig moeten terugkomen en met eigen ogen kijken hoeveel mooier het is geworden. Dus ga er nu alvast heen.

Zo is het Bentwoud ontstaan

Het Bentwoud is 800 ha groot en ligt ingeklemd tussen Zoetermeer + Benthuizen aan de ene kant en Boskoop + Waddinxveen aan de andere kant. De aanleg vond plaats in de jaren 2009 tot 2016. Maar de eerste plannen dateerden al vanaf de jaren 80 in de vorige eeuw. Belangrijke drijfveer was vooral recreatie: er moesten grotere recreatiegebieden komen in de bosarme en dichtbevolkte Randstad. De keuze viel op het veenweidegebied tussen Zoetermeer en Boskoop. Aanvankelijk had men een nog groter gebied in gedachten, maar door bezuinigingen tijdens het kabinet Rutte I (Verhagen en Bleker) werden de plannen bijgesteld.

In de afgelopen jaren zijn er een paar miljoen bomen en struiken geplant. Met veel verschillende soorten, om zoveel mogelijk variatie te krijgen. Daarmee is het nu al het grootste bos van de Randstad. Het Bentwoud is eigendom van Staatsbosbeheer en de provincie Zuid-Holland. Bijzonder is dat er ook 2 particuliere stukjes zijn: de golfbaan en het Landgoed Bentwoud.

Een uiterst multifunctioneel bos

Aan veel soorten recreatie is gedacht:

  • Wandelen en fietsen: er tientallen kilometers wandelpaden en fietspaden aangelegd.
  • Alleen wandelen: wandelaars mogen ook buiten de wandelpaden struinen.
  • Hardlopen: het 3 km lange Woudloperspad.
  • Golfen: de Golfbaan Bentwoud, waar je ook als wandelaar doorheen kunt lopen.
  • Voor kinderen: speelbos Bentjungle.
  • Hondenbezitters: in 2 delen mag de hond loslopen. Voor de rest moeten honden aan de lijn. In het begrazingsgebied (onderdeel van deze wandelroute) mogen ze helemaal niet komen, ook niet aan de lijn.

Een uniek gedeelte van het Bentwoud is het Nationaal Kinderbomenbos. Elk jaar tijdens de boomplantdag in november planten familieleden hier ‘geboortebomen’ ter ere van hun pasgeboren kroost, of ‘levensbomen’ ter herinnering aan hun overleden kinderen. Meer info: www.kinderbomenbos.nl.

En de natuur in het Bentwoud?

Met al die verschillende recreatiemogelijkheden zou je haast vergeten dat het Bentwoud in de eerste plaats een natuurgebied is. Het is nog volop in ontwikkeling, maar je kunt nu al veel bijzondere planten, vlinders en vogels spotten. Vooral in het voorjaar zijn de bloemenweiden en natuurvriendelijke oevers verrassend mooi.

Bijzondere vogels:

  • patrijs
  • ijsvogel
  • citroenvlinder
  • veldleeuwerik
  • velduil
  • blauwborst

Bijzondere schimmels:

  • 80 soorten paddenstoelen, waarvan je de meeste mag plukken
  • zwammen: rookzwam, witte kluifzwam, fopzwam en (ja, zo heet die echt) condoomzwam

Update 2021: voor het eerst is er een ree gespot, zie de reacties.

Ooit was hier moeras

Voor de aanleg van het Bentwoud was dit gebied vooral landbouwgrond. Maar als we nog verder teruggaan in de tijd, dan komen we nog meer opmerkelijke gedaantewisselingen tegen. Ooit was dit deel van Nederland één groot moeras van uitgestrekte veengebieden, bestaande uit afgestorven plantenresten. Vanaf de 8e tot de 13e eeuw werd het moerasgebied ontgonnen en omgewerkt tot landbouwgebied.

Een nieuwe fase: duidelijk werd dat turf ook handelswaarde had als brandstof. Grote stukken land werden stukje bij beetje ontveend. Uiteindelijk ontstond hier een grote plas: de Noordplas. Deze plas werd in de 18e eeuw weer helemaal drooggemalen, waarna het opnieuw landbouwgebied werd.

Landgoed Bentwoud

Deze wandelroute komt er niet doorheen, maar wel vlak langs: landgoed Bentwoud. In de volksmond heet dit het landgoed van Zeeman – ja, de textielwinkel. Want ooit had eigenaar Jan Zeeman het plan opgevat om zijn hoofdkantoor te verplaatsen van Alphen a/d Rijn naar het Bentwoud. Voor hem niet de eerste keer, de aankoop van zo’n landgoed. Dat deed hij al eerder met Wellenseind, onderdeel van Landgoed de Utrecht, in Noord-Brabant.

De plannen waren op zich goed uitgewerkt. Het overgrote deel zou toegankelijk moeten blijven voor publiek – een voorwaarde van de provincie Zuid-Holland. Daarnaast zou hier een educatieve uitkijktoren moeten komen, met uitzicht op het omringende veengebied. Alles bij elkaar zou het om 10 hectare gaan, pakweg 20 voetbalvelden.

Uiteindelijk ging de plannen toch niet door. In 2017 besloot Jan Zeeman ervan af te zien. Zijn personeel zou liever in Alphen a/d Rijn willen blijven…