Wandelroute Wilnis & Vinkeveen (15 km)
LENGTE 15 km
TYPE rondje
REGIO Utrecht
BEGIN Wilnis, parkeerterrein Algemene Begraafplaats
EIND idem
HONDEN toegestaan
LANDSCHAP Groene Hart | spoorlijn | weilanden | Wilnis
MAKER Rutger Burgers
LAATSTE UPDATE 20240623
Wandelen over de Oude Spoordijk
Wandelen door de Utrechtse venen betekent oer-Hollands genieten van een frisgroen polderlandschap met vaarten, bruggetjes, kwetterende vogels en grazende koeien. Strakke lijnen tekenen hier de horizon. De voormalige spoorlijn maakt deze route extra bijzonder. Waar vroeger stoom- en goederentreinen voorbij tuften, ligt nu – dankzij de inspanningen van wandelvereniging Te Voet – een prachtig voetpad op de Oude Spoordijk, exclusief voor wandelaars.
Station Vinkeveen
Het charmante stationnetje bij Vinkeveen staat er nog altijd fier bij – compleet met perron, alsof het elk moment weer een boemeltje verwacht. Vanaf 1915 was dit spoorlijntje een schakel in de Haarlemmermeerspoorlijnen. Het treintje tufte tussen Alphen, Leiden en Amsterdam, en sloot bij Breukelen aan op de lijn richting Utrecht. Kaartjes, oude foto’s en andere nostalgie zijn te vinden op www.haarlemmermeerspoor.nl.
Opmerkelijk genoeg heeft het spoornet in de Haarlemmermeer maar zo’n 35 jaar echt dienst gedaan. In 1950 stopte het personenvervoer al, en in 1986 verdween ook de laatste goederentrein voorgoed van het spoor. Als je hier vandaag wandelt, ervaar je meteen iets van dat verleden: direct bij het begin van de route voel je de kiezels van de Oude Spoordijk onder je voeten, en zelfs de glooiing van het oude spoor is nog te herkennen.
Na een kilometer maakt het pad een zachte bocht naar links en stijgt het langzaam, bijna ongemerkt, om het hoogteverschil tussen polder en ringvaart te overbruggen. Want Polder Groot Mijdrecht ligt bij Wilnis wel zes meter onder de zeespiegel. Over de ringvaart ligt nu een moderne brug, zodat je in alle rust kunt doorwandelen naar het oude station.
Veenkade
De Veenkade is een eeuwenoude ontginningskade die tussen de polders Groot Wilnis-Vinkeveen en Groot en Klein Oud-Aa ligt. Deze kade markeert de grens tussen twee ontginningsgebieden die in verschillende perioden en richtingen zijn ontgonnen. Vanaf de kade is goed te zien dat de kavels in beide polders haaks op elkaar staan. Een stille getuige van hoe boeren in de middeleeuwen het moerassige veen stap voor stap in cultuur brachten.
Wat de veenkades bijzonder maakt, is dat ze niet, zoals veel andere kades, door mensen zijn opgeworpen. Ze zijn juist natuurlijk ontstaan: toen het veen in de achterliggende polders door ontwatering en inklinking begon te zakken, bleven de randen iets hoger liggen. Zo vormden zich vanzelf lichte verhogingen, die later dienst gingen doen als kades en routes voor boeren en turfstekers.
Langs de Veenkade is de geschiedenis van het Hollandse veenlandschap nog goed afleesbaar: het afwisselende patroon van sloten, weilanden en kavelgrenzen vertelt het verhaal van eeuwen waterbeheer, turfwinning en landbouw. Op heldere dagen heb je vanaf de kade een weids uitzicht over het open polderland, een typisch Hollands landschap dat voortdurend door mensenhanden en water is gevormd.
Bijleveld
De graskade langs de Bijleveld slingert bijna 2 km door het open veenland en wordt naar het noorden toe steeds smaller, totdat ze overgaat in een intiem voetpad met aan weerszijden water. Hier ervaar je de rust van het oude polderland, waar de horizon wordt bepaald door rietkragen, knotwilgen en verre boerderijen.
De Bijleveld zelf oogt als een natuurlijk stroompje, maar is dat niet. Deze vaart werd in 1413 op last van de graven van Holland gegraven om de ontwatering van het verzakkende veen te verbeteren. Het kanaal speelde al snel een belangrijke rol in de verbinding tussen de Hollandse en Utrechtse gebieden. Het groeide uit tot een belangrijke handelsroute tussen Utrecht en Amsterdam. Turf, landbouwproducten en bouwmaterialen vonden hier hun weg over het water.
In zekere zin was de Bijleveld daarmee een voorloper van het Amsterdam-Rijnkanaal: een vroege poging om waterbeheer en scheepvaart slim te combineren. Langs de kade is dat verleden nog voelbaar.
Wilnis
Het veendorp Wilnis haalde in augustus 2003 landelijk het nieuws toen midden in een zomernacht de dijk van de Ringvaart doorbrak. De bewoners werden ruw uit hun slaap gewekt. Het water stroomde met grote kracht de woonwijk in en zette binnen enkele minuten straten, tuinen en huizen onder water. Tientallen gezinnen moesten worden geëvacueerd, en dagenlang stond een groot deel van het dorp blank.
De oorzaak bleek uitzonderlijk: door langdurige droogte was de veendijk uitgedroogd en lichter geworden, waardoor hij zijn stabiliteit verloor. In combinatie met de glijdende veenlagen onder de dijk ontstond een zogenoemd glijvlak, en zo schoof een heel stuk dijk in het water. Deze gebeurtenis maakte pijnlijk duidelijk dat niet alleen hoogwater, maar ook droogte een bedreiging kan vormen voor onze waterkeringen.
Vanaf de brug over de Ringvaart kun je je goed voorstellen hoe het water zich destijds een weg baande door het dorp. Iets verderop eindigt de route bij de begraafplaats, waar de rust van het landschap in schril contrast staat met de onrust van die bewuste nacht.
Horeca
Aan begin en eind in Wilnis.
Broedseizoen: 15 maart – 15 juni
Tijdens het broedseizoen is een belangrijk deel van de route niet toegankelijk. In principe is het mogelijk om een omweg te maken over verharde paden. Tweevoeter adviseert: niet doen. Die omweg levert een aaneenschakeling van 5 km asfalt op. Bovendien word je voorbij geraasd door racefietsers en soms door auto’s. Wacht gewoon tot het broedseizoen voorbij is.
Aanbevolen seizoen: zomermaanden
Met vooral zonnig weer.
Wandelknooppunten
Deze route volgt achtereenvolgens de volgende knooppunten:
16 – 37 – 56 – 42 – 63 – 32 – 54 – 26 – 43 – 44 – 45 – 46 – 65 – 68 – 66 – 16.
LENGTE 15 km
TYPE rondje
REGIO Utrecht
BEGIN Wilnis, parkeerterrein Algemene Begraafplaats
EIND idem
HONDEN toegestaan
LANDSCHAP Groene Hart | spoorlijn | weilanden | Wilnis
MAKER Rutger Burgers
LAATSTE UPDATE 20240623











Geef een reactie