Langbroekse landgoederen

Wandelroute Doorn – Kromme Rijn

Deze route draait grotendeels om landgoederen en kastelen in de regio Langbroek: Sandenburg, Rhijnestein en Hardenbroek. En wie energie over heeft, brengt een bezoek aan Huis Doorn, of gaat flaneren door het park rond het kasteel. Je volgt smalle slingerpaadjes, een brede beukenlaan, een idyllisch door knotwilgen omzoomd pad en een nieuw wandelpad over boerenakkers.
Als intermezzo loopt deze wandelroute 5 km langs de Kromme Rijn, een mooie afwisseling tussen alle landgoederen en kastelen door.

Verhard/onverhard

Deze route is 21 km lang. Zo’n 60% is onverhard of halfverhard, en 40% gaat over asfalt of straatstenen. Het merendeel van de verharde stukken zit binnen en vlak buiten de dorpen Doorn en Cothen.

Meer landgoederen

Smaakt dit landgoed naar meer? Kijk dan eens naar de wandelroute Leersumse Veld & Landgoed Broekhuizen in dezelfde regio.

Update oktober 2024

Route geheel nagelopen. Landgoed Leeuwenburgh is niet langer toegankelijk voor wandelaars en is zowel uit de route als de achtergrondinfo verwijderd. Als alternatief volgt de route nu een 2 km lang onverhard pad over boerenakkers, iets ten westen van dit landgoed. De totale route wordt daarmee 1 km langer.
(Wessel Zweers)

Update februari 2022

Routebeschrijving week vlak na Kasteel Sandenburg iets af van het kaartje. Dit is rechtgezet.
(Wessel Zweers)

Update februari 2021

Route geheel nagelopen. Routebeschrijving op enkele punten aangescherpt. Foto’s, routekaartje, gps-track toegevoegd.
(Wessel Zweers)

De verhalen achter deze wandelroute

Van moeras tot overvloed aan kastelen

Tot 1200 was het gebied tussen de Kromme Rijn en de Utrechtse Heuvelrug niet meer dan moeras. Er was een groot afwateringsprobleem: aan de ene kant stroomde water vanaf de Heuvelrug deze kant op; aan de andere kant was er de Kromme Rijn die elke winter overstroomde.
Tussen Driebergen en Wijk bij Duurstede werd een wetering gegraven: de Langbroekerwetering (Wikipedia), die het gebied in tweeën deelt. Aan beide kanten werden kavelsloten gegraven. Zo ontstonden kavels van ieder 55 m breed en meer dan 1 km lang.
De ontginning van het moerasgebied had wel een keerzijde: er viel een natuurlijke verdedigingslinie weg. Eigenaren van de kavels kregen daarom toestemming om woontorens te bouwen als versterking en mochten zelfs tot ridder worden geslagen. In amper 2 eeuwen tijd ontstonden 15 tot 20 kastelen, waarvan het merendeel bewaard is gebleven.

Landgoed Sandenburg

Een belangrijke ecologische schakel voor plant en dier, omdat het in het overgangsgebied ligt van de hoge, droge Utrechtse Heuvelrug en het lage, natte en voedselrijke rivierkleigebied. Gijsbert Carel Cornelis Jan Baron van Lynden bewoonde het kasteel vanaf 1792; zijn nazaten wonen er nog steeds. Daarom is het van oorsprong 14de-eeuwse kasteel niet opengesteld. In het koetshuis is de dichter Gerrit Achterberg geboren.

Rhijnestein

Ridder Steven van Wijk was de eerste bewoner van Rhijnestein (1248). Toen ridder Jan van Rhijnestein het kasteel in 1368 betrok, veranderde het in een roofridderslot waar gevangenen werden vastgehouden. Ridder Jan plunderde er flink op los, totdat de bisschop van Utrecht met een groot leger naar het zwaar bewaakte Rhijnestein trok. Sinds 1827 is het kasteel bewoond door de familie Van Beeck Calkoen. In 1887 lieten zij een vrijwel identieke toren bouwen aan de andere zijde van het woonhuis, zodat het kasteel een symmetrische vorm kreeg. Rhijnestein is niet opengesteld voor publiek.

Kasteel Hardenbroek

In 1260 liet Gijsbert van Wulven kasteel Hardenbroek bouwen in de moerassige omgeving van Langbroek. Sindsdien veranderde Gijsbert zijn achternaam in Hardenbroek. De naam heeft te maken met de ligging: ‘broek’ betekent moerasland. Het kasteel is niet toegankelijk; de familie Hardenbroek woont er nog steeds. Het park met enkele oude 18de-eeuwse eiken is wel opengesteld; je doorkruist het van zuid naar noord.

Huis Doorn

Vooral bekend vanwege de in ballingschap verkerende Duitse keizer Wilhelm II, de laatste bewoner van het huis (1920-1941). Hij liet maar liefst 59 treinwagons aanrukken om zijn inboedel van Berlijn en Potsdam te verhuizen naar de Utrechtse Heuvelrug. Wilhelms belangrijkste hobby als balling was houthakken. Na een aantal jaren was het landgoed grotendeels ontbost, maar later heeft het bos zich weer hersteld.
Nu is Huis Doorn een museum; de oorspronkelijke inrichting is nog intact. Het park eromheen (vrij toegankelijk) is aangelegd in de romantische Engelse landschapsstijl (www.huisdoorn.nl).

Routekaartje en gps-track

Routebeschrijving

1. Loop vanaf de bushalte naar het kruispunt met stoplichten.
2. RD oversteken, Dorpsstraat.
3. Tweede weg RA (Tuilland).
4. Direct LA (Postweg).
5. Bij een 5-sprong RD, grindpad, het bos in.
6. Steeds RD, je passeert diverse zijpaden, een huizenblok en diverse open velden.
7. Na 1,5 km kruis je een asfaltweg, hier RA (Sandenburgerlaan).
8. Volg de flauwe bocht naar L en bij kruising RD, Sandenburgerlaan vervolgen.
9. Na 300 m, op kruising met onverharde brede weg, LA (Dwarsweg).
10. Na 100 m RA, smal pad langs bosrand.
11. Na 800 m komt dit pad uit op een brede zandweg. Hier RA en na 10 m gelijk LA, bospaadje.
    (Bramenstruiken vermijden? Brede weg volgen en op de asfaltweg linksaf.)
12. Na een paar honderd meter buigt het pad naar R (bramenstruiken).
13. Op asfaltweg LA.
14. Bij kruising met andere asfaltweg RD, ingang landgoed Sandenburg.
15. Na een paar honderd meter zie je aan weerszijden van de weg een houten slagboom (recht vóór je kasteel Sandenburg). Hier LA langs slagboom, bospad in.
16. Het pad buigt langzaam naar R en slingert door het bos.
17. Vlak bij weiland een breed graspad kruisen en RD.
18. Linksaf bruggetje over en meteen RA, bospad vervolgen.
19. Langs slagboom en op klinkerweg LA, wordt asfalt.
20. Weg buigt L en daarna R.
21. Aan het eind RA, asfaltweg.
22. Na 50 m LA, halfverhard pad, bos aan linkerhand, veld aan rechterhand.
23. Na 600 m bij T-splitsing RA en na 50 m weer LA.
24. Dit pad bijna 1 km volgen, zijpaden negeren, je verlaat het bos en doorkruist een veld.
25. Aan het eind bij asfaltweg LA (Landscheidingsweg).
26. Na 200 m RA (Groenewoudseweg) langs fruitboomgaarden.
27. Na brug over Kromme Rijn via fietspad drukke voorrangsweg oversteken (N229, Graaf van Lynden van Sandenburgweg) .
28. Aan de overkant meteen RA, fietspad pal langs de N229 volgen.
29. Na 200 m LA (bordje voetpad).
30. Grindpad wordt smal onverhard pad door boomgaarden.
31. Oprit naar huis Steniswaard kruisen en RD.
32. Wordt bij enkele huizen asfaltpad; het buigt tweemaal naar L.
33. Op kruising met pleintje RA (Dorpsstraat).
34. RD langs de Brink.
35. Tegenover Burgerhuys (huisnummer 21) RA, In de Bogerd, klinkerweg langs oude dorpsboomgaard.
36. Einde RA, dan LA.
37. Kromme Rijn kruisen en kasteel Rhijnestein passeren.
38. Eerste pad LA.
39. Einde LA, asfaltweg.
40. Na brug RA, Kerkweg langs kerk.
41. Op kruising RD.
42. In bocht naar L, direct na huisnummer 36 (wit huis), RA, grindpad.
43. Voorbij huizen LA, klinkerweg (Rijnweide).
44. Na huisnummer 8, RA, voetpad (Kersenpaadje), speelplaats aan linkerhand houden.
45. Voorbij een rij witte recreatiewoningen buigt het pad naar L.
46. Op asfaltweg (Ossenwaard) RA.
47. Na 400 m, aan de rand van bebouwde kom, RA, voetpad langs Kromme Rijn (Ossenwaardpad).
48. Na ruim 1,5 km RA over bruggetje (Oude Kromme Rijn), onverhard pad.
49. Bij asfaltweg met een stukje klinkers (Molenspoor) RA, brug over.
50. Voorbij de brug RA, ventweg langs N229.
51. Na 200 m LA, N229 oversteken.
52. Naast toegangshek landgoed Hardenbroek op door poort, oprit naar kasteel.
53. Bij een kruising met een ander grindpad, met witte betonnen bollen, zo’n 50 m voor het kasteel, RA.
54. Het pad buigt naar L.
55. Wordt een karrenspoor, volg het tot einde.
56. Door hek en RA, asfaltweg (Langbroekerdijk).
57. Weg en bruggetje oversteken richting erf. RA bij bordje Wandelpad.
58. Er volgt nu 2 km boerenpad, met bochten naar links en rechts. Het wijst zich vanzelf. In grote lijnen: eerst een stuk langs de bosrand, dan open veld doorsteken, RA een langgerekt stuk langs een sloot, RA veld opnieuw doorkruisen (als je geluk hebt, zie je hier reeën lopen) en LA langs bosrand.
59. Uiteindelijk komt het pad uit bij een asfaltweg (Gooyerdijk). Hier RA.
60. Na 100 m afslag naar links negeren.
61. Na nog eens 300 m kom je bij een 5-sprong, links een witte slagboom, rechts een sierhek (ingang landgoed Leeuwenburgh). Hier het bospad schuin L nemen.
62. Na houten bruggetje RD.
63. Bij huisnummer 4 op 3-sprong LA, brede weg.
64. Op volgende 3-sprong RA, grasland aan rechterhand.
65. Slingerend pad, huisnummer 15 aan je linkerhand passeren.
66. Na erf boerderij LA, halfverharde weg (Pittesteeg).
67. Op kruising paden RA, Molenweg.
68. Aan einde hekwerk LA, asfaltweg.
69. Buigt naar R.
70. Waar asfalt naar L buigt (wordt Korte Molenweg) RD, brede halfverharde weg naar parkeerplaats in Doorn.
71. Naar bushalte: LA.
    (Tip: breng een bezoek aan Huis Doorn met park. Ga op de parkeerplaats rechtdoor richting kerktoren. Rechtsaf, Kapelweg. Rechtsaf, Langbroekerweg naar ingang park en huis.)