Wandelroute Planken Wambuis (13 km)
LENGTE 13 km
TYPE rondje
REGIO Gelderland
BEGIN Café Planken Wambuis, Verlengde Arnhemseweg 146, Ede
EIND idem
HONDEN
LANDSCHAP bos | heide | Market Garden | Veluwe
MAKER Arthur van Essen
LAATSTE UPDATE 20251108
Pegasus II-themawandeling: Planken Wambuis – Noord-Ginkel. Een wandelroute in het teken van operatie Market Garden (Slag om Arnhem) in 1944.
De omgeving van Planken Wambuis, tussen Ede en Arnhem, maakte in september en november 1944 deel uit van het strijdtoneel van operatie Market Garden. Wat nu een recreatiegebied is, had destijds een belangrijke militaire functie. Britse luchtlandingstroepen gebruikten het om Arnhem te bereiken. Na de mislukte strijd trokken militairen zich via dit gebied terug. Uitspanningen langs de oude hessenweg, zoals Planken Wambuis, De Leeren Doedel en Herberg Zuid-Ginkel, kregen daarbij een militaire functie.
Na de terugtocht van de geallieerden naar de zuidelijke oever van de Rijn bleven honderden Britse militairen achter op de Veluwe. Sommigen waren in de gevechten van hun eenheid gescheiden, anderen ontsnapten aan krijgsgevangenschap. Zij werden door de geallieerden aangeduid als ‘evaders’. In samenwerking met het Nederlandse verzet werden vanuit deze omgeving twee grootschalige ontsnappingspogingen ondernomen: Pegasus I en Pegasus II. De route die u volgt, loopt langs locaties die in beide operaties een rol speelden.
In de routebeschrijving vind je nog veel meer historische informatie!
Planken Wambuis is een van de drie oude uitspanningen langs de ‘hessenweg’ (=handelsweg, zo genoemd naar de Duitse karren voor het vervoer van glas- en aardewerk) tussen Ede en Arnhem. De andere zijn ‘De Leeren Doedel’ en ‘Herberg Zuid-Ginkel’. Alle drie speelden een rol in de Slag om Arnhem.
Betekenis Planken Wambuis
De oorsprong van de naam Planken Wambuis is niet geheel duidelijk. Mogelijk ontleent de uitspanning zijn naam aan de productie van doodskisten in het omringende bosgebied – misschien bij de dichtbij gelegen Edese Houtzagerij? Ook kan de naam een verwijzing zijn naar de vorm van de schuur waar ’s nachts de karren van de reizende handelaars werden ingereden. Het huidige pand, dat tijdens de Slag om Arnhem zwaar beschadigd werd, dateert van 1928.
Zwervende militairen
Eén ding is zeker: het is historische grond die u hier betreedt. Na de mislukte Slag om Arnhem in september 1944 namelijk zwierven hier – en elders op de Veluwe – honderden geallieerde militairen rond. Ze hoopten op een kans om door de vijandelijke linies heen te breken. Zo zouden ze de bevrijde zuidelijke oever van de Rijn kunnen bereiken. Het ging hier om militairen die bij het begin van de strijd verkeerd waren gedropt of die tijdens de daarop volgende gevechten hun eenheid waren kwijt geraakt. Onder hen bevond zich ook enig luchtmachtpersoneel.
Evaders
Anderen waren door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt, maar weer ontsnapt. Of ze lagen gewond in een ziekenhuis en werden van daaruit door het verzet ontvoerd of ontsnapten zelf. Weer anderen probeerden op eigen gelegenheid de geallieerde linies te bereiken. Maar de meesten kwamen vroeg of laat toch in contact met het Nederlandse verzet. Deze mensen stonden bij de geallieerden bekend als ‘evaders’.
De Rijn oversteken
Twee maal heeft het verzet te Ede een poging gedaan om een grote groep ‘evaders’ met behulp van ter plaatse goed bekend zijnde gidsen over de Rijn tussen Wageningen en Renkum te loodsen. De eerste maal in de nacht van 22 op 23 oktober 1944 (Pegasus I), de tweede keer in de nacht van 17 op 18 november 1944 (Pegasus II). Daarbij trok men o.a. over de in deze wandeling beschreven paden. De eerste poging was een groot succes, de tweede draaide uit op een faliekante mislukking.
Horeca
Bij beginpunt, onderweg en eindpunt.
Update 8 november 2025
Route geheel nagelopen. Een paar subtiele foutjes in het kaartje verbeterd. Diverse verduidelijkingen in de routebeschrijving.
Update 5 september 2020
Vandaag deze wandelroute nagelopen. Diverse veranderingen in het stuk vanaf Juffrouw Tok tot voorbij de Mechelse Kuil zijn verwerkt. Routebeschrijving is geheel up-to-date. Daarnaast ook kaartje en foto’s toegevoegd.
In dezelfde regio
Ook de Tweevoeter-wandelroute Ginkelse Heide loopt in dit gebied. Beide routes vallen voor een klein deel samen. Liefhebbers van lange wandeltochten kunnen ze combineren tot één wandelroute.
7 reacties
-
9. Na ca. 1 km vanaf de laatste paddestoel LA, bosweg (langs een groen bord met ‘ruiterpad’). Na ca 100 m, op de eerstvolgende driesprong RA, bosweg. Zijpaden naar links negeren.
……
Dit bord stond er twee weken geleden nog wel, maar nu niet meer.
Daarom, Ga bij paaltje met ruiterpad 44, naar links, volg na 100 m naar rechts weer ruiterpad 44.Om dan bij de Heidebloemplas te komen:
10. Na ca. 650 m, een stukje voorbij open heidegebied (rechts) eerste afslag naar rechts nemen, bosweg. U komt uit bij de Heidebloemplas.
Ruiterpad 44 bordje geeft de plek aan waar je rechts het bos in moet.11. Op T-kruising LA, over wildrooster, betonnen fietspad links, Heidebloemallee.
Beter om hier; Op T-kruising LA, en op Heidebloemallee ,met betonnen fietspad, weer LA.
Het wildrooster wat je ziet ligt rechts en voert je van de route af.-
Dank voor deze terugkoppeling, Ben. Ik zal de wijzigingen bij de eerstvolgende update meenemen!
-
Inmiddels dit stukje van de route gecheckt.
Prima suggestie om de ruiterknooppunten mee te nemen in de routebeschrijving => heb ik verwerkt.
Wildrooster => hier is de situatie veranderd, het woord wildrooster is daarom verwijderd.
Nogmaals dank!
-
-
Mooie route.
Ad 16: rood paaltje staat er niet meer dus na vorige punt 1ste pad links richting hek bij open weide.
Ad 24: geen groen/gele route. moet zijn: waar ATB-route rechtsaf gaat(geel/zwart) RD bospad.
Ad 25: bospad eindigt op asfalt fietspad. Wil je niet over fietspad langs N224, ga dan RA. Bij driesprong van fietspaden LA, u loopt dan vanzelf tegen restaurant De Planken Wambuis aan.-
Dank voor je observaties, ze zijn allemaal verwerkt.
-
-
Ik heb deze prachtige route vandaag gelopen en heb twee tips:
Als je zoals ik liever over het fietspad loopt dan kan je dit bij punt 8 beter niet doen aangezien hier het fietspad van de weg af gaat wijken en je dan het ruiterpad-bord en afslag uit punt 9 mist.
Er is geen bospad rechtdoor meer bij punt 24, volg hierbij gewoon de route en neem de eerste afslag links richting fietspad aan N224.-
Dank voor je observaties. Op het laatste stuk zijn inderdaad bospaden verdwenen, hier heb ik de route een stukje verlegd.
-
LENGTE 13 km
TYPE rondje
REGIO Gelderland
BEGIN Café Planken Wambuis, Verlengde Arnhemseweg 146, Ede
EIND idem
HONDEN
LANDSCHAP bos | heide | Market Garden | Veluwe
MAKER Arthur van Essen
LAATSTE UPDATE 20251108
Pegasus II-themawandeling: Planken Wambuis – Noord-Ginkel. Een wandelroute in het teken van operatie Market Garden (Slag om Arnhem) in 1944.
De omgeving van Planken Wambuis, tussen Ede en Arnhem, maakte in september en november 1944 deel uit van het strijdtoneel van operatie Market Garden. Wat nu een recreatiegebied is, had destijds een belangrijke militaire functie. Britse luchtlandingstroepen gebruikten het om Arnhem te bereiken. Na de mislukte strijd trokken militairen zich via dit gebied terug. Uitspanningen langs de oude hessenweg, zoals Planken Wambuis, De Leeren Doedel en Herberg Zuid-Ginkel, kregen daarbij een militaire functie.
Na de terugtocht van de geallieerden naar de zuidelijke oever van de Rijn bleven honderden Britse militairen achter op de Veluwe. Sommigen waren in de gevechten van hun eenheid gescheiden, anderen ontsnapten aan krijgsgevangenschap. Zij werden door de geallieerden aangeduid als ‘evaders’. In samenwerking met het Nederlandse verzet werden vanuit deze omgeving twee grootschalige ontsnappingspogingen ondernomen: Pegasus I en Pegasus II. De route die u volgt, loopt langs locaties die in beide operaties een rol speelden.
Horeca
Bij beginpunt, onderweg en eindpunt.
Update 8 november 2025
Route geheel nagelopen. Een paar subtiele foutjes in het kaartje verbeterd. Diverse verduidelijkingen in de routebeschrijving.
Update 5 september 2020
Vandaag deze wandelroute nagelopen. Diverse veranderingen in het stuk vanaf Juffrouw Tok tot voorbij de Mechelse Kuil zijn verwerkt. Routebeschrijving is geheel up-to-date. Daarnaast ook kaartje en foto’s toegevoegd.
In dezelfde regio
Ook de Tweevoeter-wandelroute Ginkelse Heide loopt in dit gebied. Beide routes vallen voor een klein deel samen. Liefhebbers van lange wandeltochten kunnen ze combineren tot één wandelroute.
7 reacties
-
9. Na ca. 1 km vanaf de laatste paddestoel LA, bosweg (langs een groen bord met ‘ruiterpad’). Na ca 100 m, op de eerstvolgende driesprong RA, bosweg. Zijpaden naar links negeren.
……
Dit bord stond er twee weken geleden nog wel, maar nu niet meer.
Daarom, Ga bij paaltje met ruiterpad 44, naar links, volg na 100 m naar rechts weer ruiterpad 44.Om dan bij de Heidebloemplas te komen:
10. Na ca. 650 m, een stukje voorbij open heidegebied (rechts) eerste afslag naar rechts nemen, bosweg. U komt uit bij de Heidebloemplas.
Ruiterpad 44 bordje geeft de plek aan waar je rechts het bos in moet.11. Op T-kruising LA, over wildrooster, betonnen fietspad links, Heidebloemallee.
Beter om hier; Op T-kruising LA, en op Heidebloemallee ,met betonnen fietspad, weer LA.
Het wildrooster wat je ziet ligt rechts en voert je van de route af.-
Dank voor deze terugkoppeling, Ben. Ik zal de wijzigingen bij de eerstvolgende update meenemen!
-
Inmiddels dit stukje van de route gecheckt.
Prima suggestie om de ruiterknooppunten mee te nemen in de routebeschrijving => heb ik verwerkt.
Wildrooster => hier is de situatie veranderd, het woord wildrooster is daarom verwijderd.
Nogmaals dank!
-
-
Mooie route.
Ad 16: rood paaltje staat er niet meer dus na vorige punt 1ste pad links richting hek bij open weide.
Ad 24: geen groen/gele route. moet zijn: waar ATB-route rechtsaf gaat(geel/zwart) RD bospad.
Ad 25: bospad eindigt op asfalt fietspad. Wil je niet over fietspad langs N224, ga dan RA. Bij driesprong van fietspaden LA, u loopt dan vanzelf tegen restaurant De Planken Wambuis aan.-
Dank voor je observaties, ze zijn allemaal verwerkt.
-
-
Ik heb deze prachtige route vandaag gelopen en heb twee tips:
Als je zoals ik liever over het fietspad loopt dan kan je dit bij punt 8 beter niet doen aangezien hier het fietspad van de weg af gaat wijken en je dan het ruiterpad-bord en afslag uit punt 9 mist.
Er is geen bospad rechtdoor meer bij punt 24, volg hierbij gewoon de route en neem de eerste afslag links richting fietspad aan N224.-
Dank voor je observaties. Op het laatste stuk zijn inderdaad bospaden verdwenen, hier heb ik de route een stukje verlegd.
-
Geef een reactie
In de routebeschrijving vind je nog veel meer historische informatie!
Planken Wambuis is een van de drie oude uitspanningen langs de ‘hessenweg’ (=handelsweg, zo genoemd naar de Duitse karren voor het vervoer van glas- en aardewerk) tussen Ede en Arnhem. De andere zijn ‘De Leeren Doedel’ en ‘Herberg Zuid-Ginkel’. Alle drie speelden een rol in de Slag om Arnhem.
Betekenis Planken Wambuis
De oorsprong van de naam Planken Wambuis is niet geheel duidelijk. Mogelijk ontleent de uitspanning zijn naam aan de productie van doodskisten in het omringende bosgebied – misschien bij de dichtbij gelegen Edese Houtzagerij? Ook kan de naam een verwijzing zijn naar de vorm van de schuur waar ’s nachts de karren van de reizende handelaars werden ingereden. Het huidige pand, dat tijdens de Slag om Arnhem zwaar beschadigd werd, dateert van 1928.
Zwervende militairen
Eén ding is zeker: het is historische grond die u hier betreedt. Na de mislukte Slag om Arnhem in september 1944 namelijk zwierven hier – en elders op de Veluwe – honderden geallieerde militairen rond. Ze hoopten op een kans om door de vijandelijke linies heen te breken. Zo zouden ze de bevrijde zuidelijke oever van de Rijn kunnen bereiken. Het ging hier om militairen die bij het begin van de strijd verkeerd waren gedropt of die tijdens de daarop volgende gevechten hun eenheid waren kwijt geraakt. Onder hen bevond zich ook enig luchtmachtpersoneel.
Evaders
Anderen waren door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt, maar weer ontsnapt. Of ze lagen gewond in een ziekenhuis en werden van daaruit door het verzet ontvoerd of ontsnapten zelf. Weer anderen probeerden op eigen gelegenheid de geallieerde linies te bereiken. Maar de meesten kwamen vroeg of laat toch in contact met het Nederlandse verzet. Deze mensen stonden bij de geallieerden bekend als ‘evaders’.
De Rijn oversteken
Twee maal heeft het verzet te Ede een poging gedaan om een grote groep ‘evaders’ met behulp van ter plaatse goed bekend zijnde gidsen over de Rijn tussen Wageningen en Renkum te loodsen. De eerste maal in de nacht van 22 op 23 oktober 1944 (Pegasus I), de tweede keer in de nacht van 17 op 18 november 1944 (Pegasus II). Daarbij trok men o.a. over de in deze wandeling beschreven paden. De eerste poging was een groot succes, de tweede draaide uit op een faliekante mislukking.
Geef een reactie