- Wandelen op de Marker Wadden - 2 november 2025
- Luxemburg: wandelroutes en wandelgebieden - 24 januari 2020
- Wandelen in Italië: een introductie - 25 oktober 2019
Navigatie
Of je nu kiest voor een georganiseerde reis met een gids, lekker meeloopt in een wandelclubje, of een duidelijk gemarkeerde route volgt – alles is goed. Maar misschien lonkt er iets meer avontuur: je eigen weg vinden met wandel- of fietskaart, gps-ontvanger en smartphone. Dan is het handig om de basis van wandelnavigatie onder de knie te hebben. Hieronder de twee belangrijkste manieren om je tijdens het wandelen te oriënteren en te navigeren.
Op deze pagina
1. Navigatie met kaart (en kompas)
De oudste methode, oerdegelijk en nog steeds prima. Koop een setje topografische kaarten (1:25.000 of 1:50.000) die precies je bestemming of trektocht dekken. Prima navigatiemethode, in de meeste gevallen toereikend, zij het iets minder nauwkeurig dan gps.
Lees verder
2. Wandelnavigatie met gps
Gps – oftewel satellietnavigatie – is in de afgelopen 20 jaar sterk opgekomen.
Een paar voordelen
- Meer precisie: gps geeft je veel meer informatie dan een kompas, je weet altijd waar je bent.
- Nieuwe gebruiksmogelijkheden: gps is handig om gelopen routes vast te leggen en uit te wisselen.
- Extra hulpmiddel bij noodsituaties: bij dichte mist en noodweer kan gps mensenlevens redden.
Een paar nadelen
- Je moet wel even de tijd nemen om gps-navigatie onder de knie te krijgen.
- In dichte bossen of andere situaties heb je soms geen ontvangst.
- Batterijen kunnen leeg raken.
Voor gps-ontvangst heb je twee mogelijkheden: een smartphone of een gps-ontvanger. Welke van de twee je ook kiest, gps werkt voor buitensporters heel anders dan voor automobilisten.
Gebruik je een smartphone? Voor tochten in de natuur is Google Maps niet geschikt, gebruik daarvoor andere kaarten-apps.
Gebruik je een gps-ontvanger? Die werkt echt heel anders dan de TomTom in de auto.
Lees verder
- toestel kiezen: gps-ontvanger, of smartphone met gps?
- gps-tracks: waar vind je ze, hoe maak je ze zelf?
- meer over online topokaarten
De keuze: kaart en kompas, of navigatie met gps?
Een pasklaar antwoord is lastig te geven. Wat je ook kiest, het blijft een persoonlijke keuze. Daarnaast spelen ook de bestemming en het seizoen mee. Is de kans op slecht weer relatief groot? Dan is gps vermoedelijk een veiliger keuze. Kom je dagenlang niet in de buurt van een stopcontact? Papieren kaarten doen het altijd.
Zelf kies ik doorgaans voor een tussenvorm: ik neem altijd een topografische kaart mee (lekker veel overzicht, en niet onbelangrijk: het gezin kan meekijken als er belangrijke keuzes moeten worden gemaakt), plus als extra referentie een navigatie-app op mijn mobiele telefoon (incidenteel gebruik spaart stroom).
Wat ik hiermee maar wil zeggen: probeer wat mogelijkheden uit en ontdek wat voor jou wel en niet werkt. Uiteraard kun je zelf een andere keuze maken. En als je die keuze al hebt gemaakt, dan ben je welkom om die hieronder in een reactie te delen.
Mocht je echt geen idee hebben wat je moet kiezen, dan toch een algemene tip: probeer eerst de smartphone uit. Want die heb je meestal toch al, en een goede navigatie-app, inclusief bijbehorende kaarten, hoeft niet veel te kosten. En willen je reisgenoten of gezinsleden graag met je meekijken, uit enthousiasme of uit gezond wantrouwen? Ze kunnen gewoon dezelfde app installeren op hun telefoon en dezelfde gps-track inladen.
Mocht een smartphone als navigatiemiddel uiteindelijk toch niet bevallen – omdat de batterijen snel leeg raken, omdat je telefoon niet waterdicht is, of om een andere reden – dan kun je een van de alternatieven overwegen: een moderne gps-ontvanger, of toch dat oude vertrouwde duo kaart & kompas.
Oefenen en ervaring opdoen
Of je nu kiest voor een kompas, een gps-ontvanger of een smartphone met navigatie-app: zorg dat je ermee overweg kunt. Met name gps-ontvangers vragen iets meer tijd om in de vingers te krijgen, ze barsten werkelijk van de features. Je leert het vooral in de praktijk. Maak er een paar dagwandelingen of fietstochten mee, of probeer ‘m uit als je naar je werk gaat!
Is er hier iemand die verstand heeft van de app “Outdooractive”? Ik ben niet zo goed met apps.
Dag Wessel,
ik ben benieuwd of er topografische kaarten zijn (voor Garmin) die je kun bestellen voor het gebied waar je wil fietsen. In plaats van het kopen van een kaart voor het hele land.
Weet jij of dit bestaat en waar dit te vinden is.
Alvast veel dank, ik verwacht dat ook veel anderen daar baat bij hebben.
Heb je al eens gekeken naar My Maps van Google?
https://www.google.com/maps/d/
Hiermee kun je verschillende kaartlagen aanmaken en gpx-bestanden importeren.
Succes,
Wessel
Ik heb de kaart van mapsource op mijn gps gezet maar krijg daarop de melding”kan kaarten niet openen” Wat doe ik verkeerd?
Anton,
lees je tracks eens in in een goed GIS zoals Mapsource of OziExplorer (OE=mijn favoriet)en zoom dan eens heel goed in op je kaart waar je gepauzeerd hebt. Je zult dan de verklaring vinden waarom de GPS doortelt. Vooral als je binnenshuis of op een plek met slechte ontvangst gezeten hebt.
Probeer ook je track eens te schonen voor al het heen en weer op en soms ook naast de paden. OE heeft daar functies voor. Je zult zien dat ook dat 5 – 10% scheelt.
Garmin 60 CSx
Ik gebruik mijn GPS als ondersteuning bij lange afstandroutes.
Het is mij opgevallen dat de GPS bij een wandelpauze van bijv een kwartier nog enige tientallen meters doorloopt?
Ook zijn de gelopen afstanden op de GPS tussen de 5 en 10 % langer dan in de wandelgidsen staan aangegeven.
De oorzaak is mij niet duidelijk.
Ik heb sinds een maand een Mio C520, voornamelijk voor auto navigatie.
Zonder me er verder in te verdiepen blijkt dat dit apparaat heel geschikt is voor wandelingen in Nederland.
Meestal loop ik zo’n 20 kilometer zonder kaart, dat lukt in Nederland altijd wel. Als mijn stappen teller op 10 kilometer staat kijk ik nu even op de navigator hoe ik weer terug moet komen. Je moet natuurlijk wel even een waypoint vastleggen van de plek waar je de auto parkeert.
Dat wandelt heel relaxt, je kijkt wat rond, je slaat een pad in wat er wel interessant uitziet, en je hoeft niet meer op te letten hoe je weer terug bij de auto moet komen.
Ik hoef dus niets voor te bereiden en ik hoef ook niet meer het kompas in mijn hoofd scherp tehouden waar ik ergens loopt ten opzichte van mijn vertrekpunt.
groet van een luie wandelaar
Garmin Geko 301
In veel berichten over de gps mis ik aandacht voor het functioneren van de gps onder koude omstandigheden en in verband daarmee het type batterij. Mijn ervaring is dat mijn Garmin Geko 301 het rond nul al niet meer goed doet op de AAA-batterijen waarop deze gps werkt. Dat geldt ook voor de oplaadbare NIMH-batterijen die door de importeur worden aanbevolen. Bij temperaturen ruim beneden nul heeft deze gps mij helemaal in de steek gelaten.
Tijdens het voorjaar van 2005 was ik in Rondane (Noorwegen) en hadden we tijdens het sneeuw(schoen)wandelen temperaturen van rond -20 graden C. Het is teleurstellend dat de gebruiksaanwijzing van deze gps hier geen enkele aandacht aan besteedt. De oplossing voor dit probleem is om lithium batterijen te gebruiken. Sinds kort zijn in Nederland AAA-batterijen te krijgen.
In de gebruiksaanwijzing van de gps ontbreekt verder de mededeling dat er geen elektrisch geladen voorwerpen (bijv. batterijen) in de buurt van de gps moeten worden gehouden als deze aan staat. Tijdens mijn eerste vakantie met de Geko viel het apparaat na de tweede dag compleet uit omdat ik de batterijen in het zelfde zakje had bewaard als de gps.
Let bij de keuze van de gps verder op praktische dingen zoals:
* Is het dekseltje van de batterijhouder er onder lastige omstandigheden (bijv. kou) makkelijk af te krijgen als de batterijen vervangen moeten worden. Mij lukt het bij de Geko 301 niet om het dekseltje er zonder hulpmiddel, bijv. een mes, af te krijgen.
* Hoe werkt de software: is het gemakkelijk om namen en ikoontjes in te stellen, wat voor ikonen zijn er, hoe ziet het kaartje er uit, vallen de ikoontjes bij de waymarks over elkaar. Bij de Geko kost het inprogrammeren van namen veel tijd. De beschikbare ikonen bij Geko zijn niet erg geschikt voor buitensport, er ontbreken ikoontjes voor wegsplitsingen (tweesprong, T-splitsing, viersprong e.d.) en andere belangrijke punten in het landschap (bijv. rivieroversteek, splitsing van rivieren).
* Hoe lang werkt de gps op een set batterijen.
* Kies niet uitsluitend voor een licht gewicht maar kijk naar alle kwaliteiten van de gps. Het zou goed zijn als er goede testrapporten beschikbaar kwamen, dat zou erg behulpzaam zijn bij de keuze van een gps.
Een Garmin Geko kan ik helaas niet aanraden. Ook jammer is dat ik mijn klachten bij de Garmin-importeur heb gemeld via e-mail en daar geen enkele reactie krijg.