Gps: tracks zoeken of zelf maken

Op deze pagina duiken we in de wereld van gps-tracks: wat ze precies zijn, hoe je de leukste routes online opspoort, en hoe je zelf je eigen avontuurlijke tochten kunt uitstippelen met handige programma’s en websites.

Wat zijn gps-tracks?

Een gps-track is niets anders dan een lange reeks puntjes op de kaart die jouw tocht letterlijk uitstippelen. Dat kan een tocht zijn die je al eens eerder hebt gedaan en geregistreerd met smartphone of gps-ontvanger, of om een tocht die je nog gaat doen.

Gps-tracks hebben een standaard bestandsformaat: GPX. Elke navigatie-app of gps-ontvanger kan overweg met GPX-bestanden. Je kunt ze ook openen in bijvoorbeeld Google Maps. Gps-tracks zijn in overvloed te vinden op internet. Je kunt ze downloaden om zelf te gebruiken voor je eerstvolgende tocht.

Ook handig om te weten

Wat zijn gps-routes?

Een gps-route bestaat net als een gps-track ook uit puntjes, maar dan minder frequent en met meer tussenruimte. Die tussenruimtes vult je navigatie-app of gps-ontvanger in aan de hand van eigen kaartmateriaal.

Het verschil tussen gps-tracks en gps-routes?

Tracks en routes worden vaak door elkaar gehaald. Misschien helpt de volgende vergelijking. Denk je even in dat je in de auto over een snelweg rijdt. Rechts zie je voortdurend hectometerpaaltjes. Alle hectometerpaaltjes vormen samen een track. Zodra je een plaats binnenrijdt, passeer je een plaatsnaambord. Alle plaatsnaamborden vormen samen een route.

Nu zul je wel begrijpen dat alleen een paar plaatsnamen niet voldoende houvast geven. De plaatsen liggen simpelweg te ver van elkaar. Maar nu komt het mooie: de betere navigatie-apps en gps-ontvangers zijn in staat om de verbindende stukken tussen die plaatsen voor jou te plannen. Daarvoor hebben ze wel zogeheten routeerbare topografische kaarten nodig.

Op sommige websites kun je zowel gps-tracks als gps-routes downloaden. Als je niet weet wat je moet kiezen, kies dan voor gps-track. Want die hectometerpaaltjes zijn heel nauwkeurig en elke app of ontvanger kan ermee overweg.

Waarom kunnen gps-routes toch weleens handiger zijn dan gps-tracks? Een enkele keer loop je vast met een gps-track: een wandelpad is afgesloten vanwege het broedseizoen, een brug is niet meer in gebruik, een weg is tijdelijk opgebroken, noem maar op. In deze situaties heb je meer aan een gps-routes. Dan zorgt je app of ontvanger ervoor dat je via een omweg alsnog bij de eerstvolgende plaats komt.

Wat zijn waypoints?

Waypoints, soms ook wel landmarks genoemd, zijn niets anders dan de coördinaten van bijzondere punten die je tijdens een wandeling passeert, bijvoorbeeld vertrekpunt, splitsingen, uitzichtpunten, horeca of de plek van een cache. Je kunt tijdens je wandeling zelf waypoints opslaan met je gps-ontvanger. Dat is met name handig als je op de bonnefooi een tocht onderneemt: je slaat simpelweg je vertrekpunt op als waypoint, en tijdens de tocht kun je op elk moment zien welke richting je moet aanhouden om weer terug te keren.

Wat zijn POI’s?

POI is de afkorting van Point Of Interest, oftewel nuttige locatie. Dat kan van alles zijn: een camping, een winkel, een berghut, een treinstation, noem maar op. Topografische kaarten bevatten vaak extra POI’s. Heel handig voor het voorbereiden van tochten.

Wat zijn coördinaten?

Coördinaten zijn cijferreeksen om een bepaalde positie op aarde exact vast te leggen. Coördinaten zijn gebaseerd op twee belangrijke lijnen, zogeheten meridianen: de Greenwich-meridiaan (noord-zuid) en de evenaar (west-oost). Een voorbeeld: de plaats waar ik deze woorden schrijf, wordt weergegeven met de coördinaten N 52° 00,781′ O 004° 43,253′. Deze geheimtaal betekent niets anders dan de positie 52 graden plus bijna 1 minuut ten noorden van de evenaar en 4 graden plus ruim 43 minuten ten oosten van de Greenwich-meridiaan.

Gps-tracks zoeken op internet

Weet je al precies in welk gebied je een tocht gaat ondernemen? Het klinkt een beetje flauw, maar ik zou dan gewoon Google of andere zoekmachine gebruiken. Een handigheidje: voeg bij elke zoekopdracht de term ‘gpx’ toe, het standaard bestandsformaat voor gps-tracks. Voorbeeld: ’tour du mont blanc gpx’.

Maar als je je bestemming nog niet zo goed weet, kun je je laten inspireren door talloze verzamelsites. Daarop vind je meer tracks dan je ooit in je leven zult kunnen ondernemen. Hier een paar aanraders.

Algemeen

• www.alltrails.com

Wandelen

• voor bergtochten: tochtenwiki.nkbv.nl

Fietsen

• LF-routes in Nederland: www.nederlandfietsland.nl/lf-routes/gps-tracks
• in Europa: www.europafietsers.nl

Zelf gps-tracks maken

Dat kan met vrijwel elke navigatie-app of programma, zie onder.

Een speciale aanrader voor als je fietstochten in Nederland plant: de Fietsersbond Routeplanner (routeplanner.fietsersbond.nl). Elke geplande tocht kun je downloaden als track én als route. Bij het plannen heb je allerlei opties, zoals Natuurroutes of Autoluwe routes. Ook geschikt voor het plannen van rondjes van precies een bepaalde lengte.

Handige apps en programma’s

Garmin BaseCamp

Het programma BaseCamp van Garmin bestaat al heel lang en kun je gratis downloaden. Er zijn versies voor Windows en Mac. Het is in de eerste plaats bedoeld om tracks en online kaarten uit te wisselen met een gps-ontvanger (van Garmin uiteraard). Maar ook zonder een ontvanger is het een prima tool om gps-tracks te verzamelen en te bewerken.

Wil je je smartphone gaan gebruiken om een gps-track na te lopen of te fietsen? Dan kun je in BaseCamp simpelweg je tracks opslaan als GPX-bestand, mailen naar jezelf en via de mailbox op je mobieltje de GPX openen met je navigatie-app.

Tot zover het goede nieuws. Mijn persoonlijke ervaring met BaseCamp: je moet er wel even voor gaan zitten om het programma te doorgronden. Je kunt er veel mee, maar het kost tijd om alle features in de vingers te krijgen. Het al eerder genoemde boekje Gps wijzer geeft je een prettig duwtje in de rug.

Komoot

Een relatief onbekende naam die veel meer bekendheid verdient. Komoot is feitelijk een combinatie van een website en een app voor Android en iOS. Dat is superhandig als je geen gps-ontvanger maar je mobiele telefoon gebruikt voor navigatie. Via de website kun je gps-tracks aanmaken en/of importeren, en als je klaar bent, kun je ze gelijk via de app gebruiken zonder dat je zelf iets hoeft over te zetten. De interface vind ik lekker strak en overzichtelijk, in het bijzonder de duidelijke hoogteprofielen.

Daarnaast heeft Komoot features die een beetje doen denken aan Strava. Je kunt andere gebruikers volgen en ook je eigen routes met anderen delen. Ligt bij Strava de nadruk op het delen van je sportieve prestaties, bij Komoot gaat het vooral om mooie outdoortochten in verre oorden.

Tot nu toe heb ik nog maar één minpunt ontdekt: als een gps-track uit 10 deeltrajecten bestaat, dan moet je ze alle 10 apart importeren. Wel een beetje suf hoor, bij BaseCamp kun je volstaan met één import.

Ride with GPS

Net als Komoot is Ride with GPS zowel een website als een app. Het heeft ook een klein pluspuntje ten opzichte van Komoot: bij de weergave van een gps-track kun je ook kiezen voor Google Streetview. Handig om een idee te krijgen van de zwaarte en de omgeving. En ook het importeren van deeltrajecten – zie opmerking bij Komoot – gaat in één keer.

Voor de rest is Ride with GPS vrij aardig vergelijkbaar met Komoot. Ondanks deze twee pluspuntjes heb ik persoonlijk toch een fractie meer sympathie voor Komoot vanwege de overzichtelijkheid en gebruiksvriendelijkheid. Daarnaast is Ride with GPS overduidelijk meer gericht op fietsers dan op ander buitensportvolk. Maar probeer het gewoon zelf eens uit.

Kaartmateriaal

Met name bij Garmin BaseCamp zul je op zoek moeten gaan naar geschikt kaartmateriaal. Garmin biedt op de eigen website kaarten in diverse smaken, te downloaden voor een paar tientjes. Maar er zijn genoeg alternatieven. Allereerst kaarten met wereldwijde dekking, zoals OpenStreetMap, maar daarnaast stellen steeds meer landen ook landelijke digitale kaarten ter beschikking. Op de pagina Online topokaarten staat een lijstje ingezonden tips van lezers.