Wandelroute Doorn – Kromme Rijn

Deze route draait grotendeels om landgoederen en kastelen in de regio Langbroek: Sandenburg, Rhijnestein, Hardenbroek en Leeuwenburgh. En wie energie over heeft, brengt een bezoek aan Huis Doorn, of gaat flaneren door het park rond het kasteel. Je volgt smalle slingerpaadjes, brede beukenlaan, een statige kasteeloprit en een idyllisch door knotwilgen omzoomd pad.
Als intermezzo loopt deze wandelroute 5 km langs de Kromme Rijn, een mooie afwisseling tussen alle landgoederen en kastelen door.

Verhard/onverhard

Deze route is 20 km lang. Zo’n 12 km (60%) loopt over onverharde of halfverharde paden. En 8 km (40%) is over asfalt of straatstenen. Het merendeel van de verharde stukken zit binnen en vlak buiten de dorpen Doorn en Cothen.

Meer landgoederen

Smaakt dit landgoed naar meer? Kijk dan eens naar de wandelroute Leersumse Veld & Landgoed Broekhuizen in dezelfde regio.

Update februari 2022

Routebeschrijving week vlak na Kasteel Sandenburg iets af van het kaartje. Dit is rechtgezet.
(Wessel Zweers)

Update februari 2021

Route geheel nagelopen. Routebeschrijving op enkele punten aangescherpt. Foto’s, routekaartje, gps-track toegevoegd.
(Wessel Zweers)

Routekaartje en gps-track

De verhalen achter deze wandelroute

Van moeras tot overvloed aan kastelen

Tot 1200 was het gebied tussen de Kromme Rijn en de Utrechtse Heuvelrug niet meer dan moeras. Er was een groot afwateringsprobleem: aan de ene kant stroomde water vanaf de Heuvelrug deze kant op; aan de andere kant was er de Kromme Rijn die elke winter overstroomde.
Tussen Driebergen en Wijk bij Duurstede werd een wetering gegraven: de Langbroekerwetering (Wikipedia), die het gebied in tweeën deelt. Aan beide kanten werden kavelsloten gegraven. Zo ontstonden kavels van ieder 55 m breed en meer dan 1 km lang.
De ontginning van het moerasgebied had wel een keerzijde: er viel een natuurlijke verdedigingslinie weg. Eigenaren van de kavels kregen daarom toestemming om woontorens te bouwen als versterking en mochten zelfs tot ridder worden geslagen. In amper 2 eeuwen tijd ontstonden 15 tot 20 kastelen, waarvan het merendeel bewaard is gebleven.

Landgoed Sandenburg

Een belangrijke ecologische schakel voor plant en dier, omdat het in het overgangsgebied ligt van de hoge, droge Utrechtse Heuvelrug en het lage, natte en voedselrijke rivierkleigebied. Gijsbert Carel Cornelis Jan Baron van Lynden bewoonde het kasteel vanaf 1792; zijn nazaten wonen er nog steeds. Daarom is het van oorsprong 14de-eeuwse kasteel niet opengesteld. In het koetshuis is de dichter Gerrit Achterberg geboren.

Rhijnestein

Ridder Steven van Wijk was de eerste bewoner van Rhijnestein (1248). Toen ridder Jan van Rhijnestein het kasteel in 1368 betrok, veranderde het in een roofridderslot waar gevangenen werden vastgehouden. Ridder Jan plunderde er flink op los, totdat de bisschop van Utrecht met een groot leger naar het zwaar bewaakte Rhijnestein trok. Sinds 1827 is het kasteel bewoond door de familie Van Beeck Calkoen. In 1887 lieten zij een vrijwel identieke toren bouwen aan de andere zijde van het woonhuis, zodat het kasteel een symmetrische vorm kreeg. Rhijnestein is niet opengesteld voor publiek.

Kasteel Hardenbroek

In 1260 liet Gijsbert van Wulven kasteel Hardenbroek bouwen in de moerassige omgeving van Langbroek. Sindsdien veranderde Gijsbert zijn achternaam in Hardenbroek. De naam heeft te maken met de ligging: ‘broek’ betekent moerasland. Het kasteel is niet toegankelijk; de familie Hardenbroek woont er nog steeds. Het park met enkele oude 18de-eeuwse eiken is wel opengesteld; je doorkruist het van zuid naar noord.

Leeuwenburgh

Op een 17de-eeuwse kaart staat op deze plek de naam Zoudenbalch vermeld, genoemd naar Gerard Zoudenbalch die hier in 1657 een landhuis liet bouwen. Tien jaar later veranderde de nieuwe eigenaar de naam in het huidige Leeuwenburgh. Het hoofdgebouw (Langbroekerdijk 39) is in 1859 gebouwd in classicistische stijl op de fundamenten van het oude landhuis. Op de historische kaart is de toenmalige parkaanleg goed te zien: een groot, formeel park met brede lanen, doorsneden door diverse wandelpaden. Het landhuis was omgeven met grachten en vijvers.

Huis Doorn

Vooral bekend vanwege de in ballingschap verkerende Duitse keizer Wilhelm II, de laatste bewoner van het huis (1920-1941). Hij liet maar liefst 59 treinwagons aanrukken om zijn inboedel van Berlijn en Potsdam te verhuizen naar de Utrechtse Heuvelrug. Wilhelms belangrijkste hobby als balling was houthakken. Na een aantal jaren was het landgoed grotendeels ontbost, maar later heeft het bos zich weer hersteld.
Nu is Huis Doorn een museum; de oorspronkelijke inrichting is nog intact. Het park eromheen (vrij toegankelijk) is aangelegd in de romantische Engelse landschapsstijl (www.huisdoorn.nl).

Routebeschrijving

  1. Loop vanaf de bushalte naar het kruispunt met stoplichten.
  2. RD oversteken, Dorpsstraat.
  3. Tweede weg RA (Tuilland).
  4. Direct LA (Postweg).
  5. Steeds RD, wordt onverhard.
  6. Na ca. 1,5 km RA op asfaltweg.
  7. Ga op kruising RD, Sandenburgerlaan vervolgen.
  8. Op kruising met onverharde brede weg LA (Dwarsweg).
  9. Na 100 m RA, smal pad.
  10. Aan einde op brede zandweg RA en na 5 m LA, bospaadje.
    (Bramenstruiken vermijden? Brede weg volgen en op de asfaltweg linksaf.)
  11. Buigt haaks naar R (bramenstruiken).
  12. Op asfaltweg LA.
  13. Op kruising RD, landgoed Sandenburg, doodlopende weg.
  14. Als er aan weerszijden van de weg een houten slagboom staat (recht vóór je kasteel Sandenburg), ga je LA langs slagboom, bospad.
  15. Het pad buigt langzaam naar R en slingert door het bos.
  16. Vlak bij weiland een breed graspad kruisen en RD.
  17. Linksaf bruggetje over en meteen RA, bospad vervolgen.
  18. Langs slagboom en op klinkerweg LA, wordt asfalt.
  19. Weg buigt L en daarna R.
  20. Aan het eind RA, asfaltweg.
  21. Na 50 m LA, halfverhard pad, bos aan linkerhand, veld aan rechterhand.
  22. Na 600 m bij T-splitsing RA en na 50 m weer LA.
  23. Dit pad bijna 1 km volgen, zijpaden negeren, je verlaat het bos en doorkruist een veld.
  24. Aan het eind bij asfaltweg LA (Landscheidingsweg).
  25. Na 200 m RA, Groenewoudseweg langs fruitboomgaarden.
  26. Na brug over Kromme Rijn voorrangsweg, Graaf van Lynden van Sandenburgweg, oversteken.
  27. Meteen RA, Groenewoudseweg kruisen, fietspad langs N229.
  28. Na 200 m LA (bordje ‘voetpad’).
  29. Grindpad wordt smal onverhard pad door boomgaarden.
  30. Oprit naar huis Steniswaard kruisen en RD.
  31. Wordt bij enkele huizen asfaltpad; het buigt tweemaal naar L.
  32. Op kruising met pleintje RA (Dorpsstraat).
  33. RD langs de Brink.
  34. Tegenover Burgerhuys (huisnummer 21) RA, In de Bogerd, klinkerweg langs oude dorpsboomgaard.
  35. Einde RA, dan LA.
  36. Kromme Rijn kruisen en kasteel Rhijnestein passeren.
  37. Eerste pad LA.
  38. Einde LA, asfaltweg.
  39. Na brug RA, Kerkweg langs kerk.
  40. Op kruising RD.
  41. In bocht naar L, na huisnummer 36, RA, onverhard pad.
  42. Voorbij huizen LA, klinkerweg.
  43. Na huisnummer 8 RA, smal pad.
  44. Voorbij woonwagenkamp LA.
  45. Op asfaltweg (Ossenwaard) RA.
  46. Na Ossenwaard 8 RA, voetpad langs Kromme Rijn.
  47. Na ruim 1,5 km RA over bruggetje (Oude Kromme Rijn), graspad.
  48. Op asfaltweg, Molenspoor RA.
  49. Na brug RA, ventweg langs N229.
  50. Na 200 m LA, N229 oversteken.
  51. Naast toegangshek landgoed Hardenbroek op door poort, oprit naar kasteel.
  52. Op kruising vóór kasteel (bij witte betonnen bollen) RA.
  53. Het pad buigt haaks naar L.
  54. Wordt een karrenspoor, volg het tot einde.
  55. Door hek en RA, asfaltweg.
  56. Voorbij huisnr 32 (rechts) LA bruggetje over, landgoed Leeuwenburgh in.
  57. Langs het landhuis, kaarsrechte bosweg volgen.
  58. Eerste pad LA (na ca 400 m, voorbij huis R).
  59. Het slingert door het bos; vóór weiland met hek RA.
  60. Op splitsing L aanhouden, smal paadje langs weiland.
  61. Bij bordje ‘privé terrein’ RA.
  62. Op brede bosweg LA.
  63. Via hek landgoed Leeuwenburgh verlaten en de asfaltweg oversteken.
  64. Pad schuin naar R nemen.
  65. Na houten bruggetje RD.
  66. Bij huisnummer 4 op 3-sprong LA, brede weg.
  67. Op volgende 3-sprong RA, grasland aan rechterhand.
  68. Slingerend pad, huisnummer 15 aan je linkerhand passeren.
  69. Na erf boerderij LA, halfverharde weg (Pittesteeg).
  70. Op kruising paden RA, Molenweg.
  71. Aan einde hekwerk LA, asfaltweg.
  72. Buigt naar R.
  73. Waar asfalt naar L buigt (wordt Korte Molenweg) RD, brede halfverharde weg naar parkeerplaats in Doorn.
  74. Naar bushalte: LA.
    (Tip: breng een bezoek aan Huis Doorn met park. Ga op de parkeerplaats rechtdoor richting kerktoren. Rechtsaf, Kapelweg. Rechtsaf, Langbroekerweg naar ingang park en huis.)