Wessel Zweers
Laatste berichten van Wessel Zweers (alles zien)

De langeafstandwandelpaden (LAW’s) in Nederland hoeven natuurlijk al lang geen introductie meer. In de loop der jaren heb ik een handjevol LAW’s helemaal uitgelopen, en van alle andere minstens 1 of meer etappes. En de allermooiste? Voor mij persoonlijk is dat het Pelgrimspad. Hieronder praat ik je bij over het ontstaan van dit pad. En geef ik je wat ideeën voor dagwandelingen en weekendtochten.

Het traject: van Amsterdam naar Visé

Het Nederlandse Pelgrimspad (LAW 7) bestaat uit twee delen. Deel I (199 km) start in Amsterdam en voert je via het Vondelpark en het Amsterdamse Bos naar het Groene Hart. Het landschap: veel graskaden, tiendwegen, jaagkaden en boezemkaden. Na Gorinchem gaat het pad verder langs de slingerdijken en uiterwaarden van de Bommelerwaard naar het vestingstadje Heusden. Via de Loonse en Drunense Duinen en Vught kom je uit in Den Bosch.

Deel II (264 km) loopt langs de Oisterwijkse vennen, de bossen bij Middelbeers en Valkenswaard, over de Strabrechtse hei bij Heeze, langs Weert en door het witte stadje Thorn. Na Sittard wordt de omgeving steeds heuvelachtiger. De vele kerken, kapellen en wegkruizen herinneren aan de middeleeuwse pelgrimsreizen-te-voet. Via Spaubeek, Voerendaal en Ubachsberg, Gulpen, het Geuldal en het Savelsbos komt het pad uit in de Belgische plaats Visé. Het sluit aan op de GR5.

Is het Pelgrimspad een historische wandelroute?

Even een fabeltje uit de wereld helpen: nee, het Pelgrimspad is géén historische pelgrimsroute uit vroeger eeuwen. Als je in de voorgeschiedenis van het Pelgrimspad duikt, kom je al gauw bij de ANWB uit. De ANWB?

Ja, weinig wandelaars weten dat de ANWB in de eerste helft van de 20e eeuw een netwerk van maar liefst 3000 km gemarkeerde wandelroutes heeft onderhouden. In de loop der jaren verschoven de prioriteiten van de ANWB en uiteindelijk werd in de jaren 70 het laatste restje van dit netwerk opgeruimd.

Het keerpunt was 1980. Toen werd de wandelverbinding tussen Den Bosch en de grenspost Eijsden/Moelingen weer in ere hersteld. In 1983 verscheen in samenwerking met de Stichting LAW (het latere Wandelnet) de voorloper van de huidige Pelgrimspad-gids. De route eindigde toen nog in Eijsden.

Begin jaren 90 begonnen de ANWB en Stichting LAW met het uitstippelen van een traject van Den Bosch naar Visé, net over de Belgische grens. Een van de belangrijkste gangmakers was ANWB-medewerker Geert Bakker. Hij maakte daarbij dankbaar gebruik van het oude ANWB-wandelnetwerk. Wel deed Geert Bakker moeite om de hernieuwde route – waar mogelijk – langs religieuze bezienswaardigheden te leiden. Zodoende wilde hij de wandelaar toch een pelgrimsgevoel meegeven.

De nieuwe route werd op 5 oktober 1994 geopend onder de naam Pelgrimspad. Het pad begon toen nog in Den Bosch. Het huidige eerste deel vanaf Amsterdam kwam er in de tweede helft van de jaren 90 bij. Sindsdien is er dus een Pelgrimspad I en II.

Waarom de mooiste LAW?

Niet echt een historische pelgrimsroute dus, maar dat neemt niet weg dat de landschappelijke variatie van het Pelgrimspad fenomenaal is. De start in de hoofdstad, het Groene Hart, het rivierengebied, het Brabants land en het heuvelachtige Limburg – ik ken geen andere LAW met zo’n diversiteit.

Ook bijzonder: het Pelgrimspad is een LAW met relatief weinig vervelende stukken die je het liefst zou willen overslaan. Ook het Pieterpad, Zuiderzeepad en het Trekvogelpad heb ik van A tot Z uitgelopen, alle 3 beslist de moeite waard, maar bij alle 3 waren er soms ook even wat mindere momenten: even doorbijten, het wordt straks vast weer een stuk mooier.

Een ander punt van vergelijking: Zuid-Limburg. Daar lopen zowel Pelgrimspad als Pieterpad doorheen. Maar de etappes van het Pelgrimspad door Zuid-Limburg vind ik mooier. Het zijn er sowieso meer – dat helpt natuurlijk ook.

Routegidsen en kaartjes

Te vinden op de website van Wandelnet: deel 1 en deel 2.

Pelgrimspad in één dag

Heb je maar 1 dag de tijd en wil je toch eens kennismaken met het Pelgrimspad? Check dan de wandelroute Geuldal & Gerendal (17 km), een rondwandeling vanuit Schin op Geul naar Gulpen en weer terug. Deze route volgt grotendeels het Pelgrimspad. Start+eind goed bereikbaar met de trein.

Ook de moeite waard: Gulperberg & Eyserberg (9 km), een rondwandeling vanuit Gulpen. Deze wandelroute volgt niet het Pelgrimspad, maar komt wel door hetzelfde gebied.

Aanbevolen weekendwandelingen

  • Reeuwijk – Haastrecht – Schoonhoven: achtereenvolgens Reeuwijkse Plassen, Steinse Tiendweg en het riviertje de Vlist.
  • Waalwijk – Den Bosch: de Loonse en Drunense Duinen en in de Bossche Broek in de verte de stadswal van Den Bosch al zien liggen.
  • Haaren – Middelbeers: via de Kampina.
  • Heeze – Maarheeze: via de Strabrechtse Heide.
  • Ell – Roosteren: de overgang van Brabants boerenland via het witte stadje Thorn naar het rivierenlandschap van de Maas.
  • Sittard – Visé: deze laatste 5 etappes zijn stuk voor stuk fantastisch (ideaal voor een Hemelvaartsweekend, eventueel een etappe inkorten door in Maastricht te eindigen)

Jouw ervaringen

Heb je zelf het Pelgrimspad gelopen en een website met jouw verhalen en foto’s? Deel de  link hieronder bij de reacties.